Jak zgłosić dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego?

Państwowe ubezpieczenie zdrowotne NFZ przysługuje wszystkim osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę lub zlecenie. Ponadto z takiej ochrony mogą również korzystać przedsiębiorcy, jeśli regularnie płacą oni składkę zdrowotną. Każdy dorosły obywatel musi mieć bowiem podstawę do korzystania ze świadczeń NFZ. Co jasne, analogicznej zasady nie można stosować w przypadku dzieci oraz osób niepełnoletnich. Dlatego przepisy jasno wskazują, że to rodzic lub opiekun prawny musi zgłosić swoje dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego. W jaki sposób można to zrobić? Jakie dokumenty należy wypełnić w związku z takim zgłoszeniem?

Zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia jest obowiązkowe!

Zacznijmy od najważniejszej kwestii, czyli przytoczenia zapisów Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Szczególną uwagę należy zwrócić na art. 66. oraz art. 67. wspomnianej ustawy. Art. 66. zawiera wykaz kryteriów, które uprawniają do korzystania z państwowego świadczenia. Natomiast art. 67 zawiera wszystkie najważniejsze informacje dotyczące procedury zgłaszania krewnych do ubezpieczenia.

W przypadku dzieci oraz osób niepełnoletnich zgłoszenie do ubezpieczenia jest obowiązkowe. Jeżeli rodzic lub opiekun prawny nie dopełni tego wymogu, może zostać obciążony karą grzywny. Warto jednak zwrócić uwagę na to, jak przebiega taka procedura.

Co ważne, rodzic samodzielnie odpowiada za ubezpieczenie dziecka tylko w momencie, kiedy sam odprowadza w swoim składki zdrowotne. Dotyczy więc to np. przedsiębiorców i samozatrudnionych. Takie osoby muszą wypełnić formularz oznaczony symbolem ZUS ZCNA i przekazać go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Nieco inaczej wygląda to w przypadku osób zatrudnionych na etacie. Rodzic musi wtedy jedynie poinformować swojego przełożonego o chęci zgłoszenia dziecka do obowiązkowego ubezpieczenia. Następnie to firma przygotuje stosowną dokumentację i prześlę ją do ZUS-u. Przesłane dokumenty stają się wówczas podstawą prawną do objęcia dziecka państwowym ubezpieczeniem.

Jak można zgłosić noworodka do ubezpieczenia?

Obowiązujące przepisy prawa wskazują, że niemowlak przez pierwsze 6 miesięcy życia jest automatycznie objęty państwowym ubezpieczeniem. W tym okresie podstawą do korzystania ze świadczeń NFZ będzie jakikolwiek dokument potwierdzający datę urodzenia dziecka. Z kolei po upływie tych 6 miesięcy należy już zgłosić dziecko do ubezpieczenia. Co jasne, musi to zrobić tylko jeden rodzic. Za ubezpieczenie dziecka może odpowiadać matka lub ojciec, gdyż przepisy zostawiają tutaj pełną dowolność.

NFZ wydaje ubezpieczenia na podstawie numeru PESEL. Oznacza to, że dziecko musi najpierw otrzymać swój własny numer, aby mogło zostać objęte ubezpieczeniem. Dlatego rodzice powinni udać się do najbliższego urzędu stanu cywilnego i złożyć wniosek o nadanie takiego numeru. Przy okazji urzędnicy zadbają także o zameldowanie noworodka. Po uzyskaniu numeru PESEL wystarczy przekazać go pracodawcy i poprosić o wypełnienie dokumentów związanych z obowiązkowym ubezpieczeniem dziecka.

Czy dziecku przysługuje ubezpieczenie, jeżeli jego rodzice nie pracują?

Wszystkie opisane wyżej scenariusze zakładają, że ubezpieczeniem dziecka zajmie się jeden z jego rodziców lub opiekunów prawnych. Jednak co należy zrobić w momencie, gdy rodzice nie mają pracy i tym samym nie mogą zgłosić dziecka do ubezpieczenia? Czy w takiej sytuacji osoba niepełnoletnia jest zupełnie pozbawione ochrony?

Na szczęście nie. Przepisy dotyczące obowiązkowych ubezpieczeń wskazują, że prawo do objęcia dziecka ubezpieczeniem mają również jego dziadkowie. Jest to najlepsza alternatywa w momencie, gdy rodzice malca pozostają bezrobotni. Dziadkowie mogą korzystać z państwowego ubezpieczenia przysługującego emerytom oraz rencistom. Jednak takie świadczenie, podobnie jak zwykłe ubezpieczenie dla pracujących, można rozciągnąć na członków rodziny.

W tym miejscu trzeba jednak wspomnieć o bardzo ważnej kwestii. Jeżeli to pracujący rodzic ubezpiecza swoje dziecko, wszelkie formalności w jego imieniu zazwyczaj wypełnia pracodawca. Natomiast dziadkowie muszą samodzielnie zadbać o dopełnienie procedur związanych ze zgłoszeniem wnuka do ubezpieczenia. Jak więc to wygląda w praktyce?

Pierwszym krokiem będzie wypełnienie formularza oznaczonego symbolem ZUS ZCNA. Wzór tego dokumentu widnieje w internecie, dzięki czemu można go łatwo pobrać i wydrukować. Jeśli ktoś nie ma takiej możliwości, pozostaje mu tylko wizyta w najbliższej siedzibie ZUS-u i wypełnienie dokumentu na miejscu. Dlatego warto już wcześniej spisać sobie wszystkie dane osobowe wnuka, które będą niezbędne do wypełnienia formularza. Co ważne, zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia nie pociąga za sobą żadnych dodatkowych opłat.

Dziadkowie muszą także pamiętać o tym, aby po czasie wyrejestrować wnuka ze swojego ubezpieczenia. Należy to zrobić w momencie, gdy będzie on już pełnoletni i uzyska ubezpieczenie z innego tytułu.

Zgłaszanie dziecka do ubezpieczenia poprzez urząd pracy lub placówkę oświaty

Jeżeli dziadkowie nie mogą ubezpieczyć swojego wnuka, rodzicom pozostaje skorzystanie z innego rozwiązania. Zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego jest możliwe również poprzez urząd pracy. Taka alternatywa przysługuje tylko tym rodzicom, którzy są zarejestrowani w urzędzie pracy jako osoby bezrobotne.

Obecnie status osoby bezrobotnej zapewnia bowiem prawo do korzystania z państwowego ubezpieczenia. W tym przypadku rolę pracodawcy przejmuje urząd pracy, który zgłasza wszystkie zarejestrowane osoby do ZUS-u. Ponadto urzędnicy mogą zgłosić do ubezpieczenia również dziecko bezrobotnego, jeżeli nie jest ono ubezpieczone przez krewnych.

Możliwość zgłaszania osób niepełnoletnich do państwowego ubezpieczenia przysługuje także dyrektorom szkół oraz placówek oświatowych. Jeżeli dziecko uczy się w szkole podstawowej lub średniej, rodzice mogą złożyć stosowny wniosek o objęcie go ubezpieczeniem. W przypadku studentów również istnieje taka możliwość. Placówki oświatowe przyznają swoim podopiecznym ubezpieczenie do momentu zakończenia przez nich nauki.

Czy można zgłosić dorosłe dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego?

Do tej pory w naszym tekście opisywaliśmy tylko procedury związane z ubezpieczaniem osób niepełnoletnich. Co jednak mogą zrobić rodzice, którzy chcieliby dopisać do ubezpieczenia swoje dorosłe dziecko? Czy jest to w ogóle możliwe?

Obecne przepisy prawa dotyczące tej kwestii są bardzo precyzyjne. Przepisy zakładają, że rodzice mogą zgłosić swoje dorosłe dziecko do ubezpieczenia, ale tylko w dwóch przypadkach.

Najczęściej podstawą do takiego zgłoszenia jest fakt kontynuowania nauki. Przepisy jasno wskazują, że dorośli uczniowie i studenci mogą liczyć na ochronę gwarantowaną przez NFZ. Jednak tutaj pojawia się jedno ważne zastrzeżenie. Taka ochrona przysługuje dorosłym uczniom i studentom maksymalnie do ukończenia 26. roku życia. Przekroczenie tej granicy wieku sprawi, że nawet fakt kontynuowania nauki nie będzie już uprawniać do korzystania z polisy NFZ jako dziecko osób ubezpieczonych.

Jak dopisać dorosłe dziecko do ubezpieczenia zdrowotnego?

Skoro istnieje możliwość dopisania dorosłego dziecka do ubezpieczenia zdrowotnego, warto opisać przebieg takiej procedury. Zasadniczo w tym przypadku procedura nie różni się od tej obowiązującej przy dopisywaniu nieletniego dziecka do ubezpieczenia. Rodzic musi więc, w zależności od swojej sytuacji, samodzielnie wypełnić druk ZUS ZCNA lub zgłosić chęć ubezpieczenia dziecka pracodawcy.

W tym miejscu należy także podkreślić pewien wymóg. Mianowicie przy ubezpieczaniu pełnoletniego dziecka ZUS wymaga dostarczania dodatkowej dokumentacji. Jest nią specjalne zaświadczenie, które potwierdza, że dana osoba kontynuuje naukę. Wystawianiem takich zaświadczeń zajmują się sekretariaty szkół lub dziekanaty uczelni. W zależności od tytułu ubezpieczenia rodzice powinni przekazać takie zaświadczenie pracodawcy lub samodzielnie dostarczyć je do ZUS-u.

Co istotne, dorosłe dzieci w razie konieczności mogą korzystać z innych praw do ubezpieczenia. Jeżeli zatem rodzice nie mają możliwości ubezpieczenia pociechy, ochronę może także zapewnić urząd pracy lub uczelnia. Przepisy nie ulegają w tym przypadku żadnym zmianom.

Czy można zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego dorosłe dziecko, które się nie uczy?

Nieco wcześniej wspomnieliśmy o tym, że dorosłe dziecko można dopisać do swojego ubezpieczenia zdrowotnego w dwóch przypadkach. Pierwszym z nich jest sytuacja, kiedy pełnoletnie dziecko kontynuuje naukę. Jest to wtedy możliwe do momentu ukończenia 26. roku życia lub zakończenia kształcenia.

Powstaje więc pytanie, czy do ubezpieczenia zdrowotnego można dopisać dorosłe dziecko, które się nie uczy? Odpowiedź brzmi – nie, ale z jednym wyjątkiem. Mianowicie wymóg kontynuacji nauki i granica wieku nie dotyczy dzieci z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności. Jeśli dziecko jest niepełnosprawne, zawsze przysługuje mu ubezpieczenie. Wtedy rodzic musi tylko pilnować, aby np. zmienić tytuł ubezpieczenia dziecka w razie utraty pracy.