Ważna polisa OC to jeden z najważniejszych dokumentów dla wszystkich właścicieli samochodów i innych pojazdów mechanicznych. Takie ubezpieczenie jest wymagane do tego, aby dany pojazd mógł legalnie poruszać się po drogach publicznych. Powyższa zasada wydaje się jasna, ale z drugiej strony rodzi ona również pewne wątpliwości. Niektórzy kierowcy wychodzą bowiem z założenia, że ubezpieczenie OC będzie im potrzebne wyłącznie w czasie eksploatacji pojazdu. Jednak czy niekorzystanie z samochodu rzeczywiście wpływa na zakup polisy OC? Co na ten temat mówią aktualne regulacje prawne?
Czy niekorzystanie z samochodu wpływa na zakup polisy OC?
Już na samym początku warto wyraźnie podkreślić jedną zasadę. Otóż status eksploatacji pojazdu nie ma żadnego znaczenia w kontekście zakupu obowiązkowego ubezpieczenia OC. Wszelkie organy odpowiedzialne za kontrolowanie obowiązkowych polis komunikacyjnych zwracają uwagę na zupełnie inną kwestię. Jest nią status rejestracji danego samochodu.
Pod tym względem ogólna zasada jest prosta. Właściciel samochodu ma obowiązek zakupu oraz odnawiania ubezpieczenia OC dopóty, dopóki jego pojazd pozostaje zarejestrowany w Polsce. Taka reguła dotyczy więc zarówno samochodów wykorzystywanych na co dzień, jak i aut całkowicie wyłączonych z eksploatacji.
Ktoś mógłby teraz założyć, że ewentualna kara za brak OC nie będzie grozić kierowcy, który w ogóle nie korzysta ze swojego auta. W końcu taki kierowca uniknie potencjalnej kontroli ze strony funkcjonariuszy policji. Jest to prawda, gdyż wtedy nie trzeba obawiać się mandatu wystawionego przez policjantów. Niemniej tacy kierowcy mogą zostać ukarani przez UFG – Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.
Urzędnicy UFG dysponują własną bazą danych, która zawiera informacje o wszystkich pojazdach zarejestrowanych w Polsce oraz ich właścicielach. Tym samym urzędnicy mogą łatwo sprawdzić, czy dany pojazd ma ważne OC. Jeśli w trakcie takiej kontroli UFG wykryje brak ważnego ubezpieczenia, właściciel pojazdu zostanie ukarany mandatem. Z tego względu kierowcy nie powinni liczyć na to, że samo niekorzystanie z samochodu uchroni ich przed mandatem!
Wysokość kary za brak OC zależy od dwóch czynników – wysokości średniego wynagrodzenia i okresu przerwy w ciągłości ubezpieczenia. W 2022 roku minimalna kara za brak OC wynosiła 1200 złotych, a maksymalna kara 6020 złotych. Natomiast w następnych latach wysokość takich kar najprawdopodobniej będzie wzrastać.
Czasowe wyrejestrowanie pojazdu – czy to sposób na uniknięcie kary?
Skoro o konieczności zakupu i odnawiania OC decyduje status rejestracji auta, wielu kierowców może wpaść na pomysł czasowego wyrejestrowania samochodu. Dzięki temu można by uniknąć konieczności kupowania ubezpieczenia do czasu wznowienia eksploatacji pojazdu. Rzeczywiście jest to dobre rozwiązanie, ale ma ono jedną kluczową wadę. Mianowicie właściciele samochodów osobowych nie mogą skorzystać z opcji czasowego wyrejestrowania pojazdu.
Co ciekawe, taka możliwość jest dostępna w wielu innych krajach. Niestety, polskie prawo mocno ogranicza dostępność wspomnianej procedury. Obecnie z czasowego wyrejestrowania pojazdu mogą skorzystać jedynie właściciele:
- samochodów ciężarowych i autobusów;
- ciągników samochodowych oraz przyczep o masie powyżej 3,5 tony;
- pojazdów specjalnych.
Czasowe wyrejestrowanie pojazdu nie powoduje unieważnienia polisy OC, ale bardzo mocno ogranicza składkę ubezpieczenia. Dzięki temu właściciel pojazdu musi płacić jedynie 5-10% ceny bazowej. Jest więc to dobra alternatywa dla kierowców, którzy na jakiś czas zamierzają zawiesić eksploatację danego pojazdu. Czasowe wyrejestrowanie może trwać od 2 do nawet 48 miesięcy. Warto jednak dodać, iż w celu wyrejestrowania auta na okres przekraczający 2 lata (24 miesiące) właściciel musi złożyć dodatkowy wniosek. Dopiero po jego akceptacji cała procedura zostanie aktywowana.
Co więc mogą zrobić właściciele aut osobowych, aby uniknąć kary?
Czasowe wyrejestrowanie pojazdu to opcja niedostępna dla właścicieli samochodów osobowych. Co więc mogą zrobić takie osoby, aby uniknąć kary za brak OC? Niestety, pole manewru jest tutaj bardzo ograniczone. Tak naprawdę nie da się uniknąć takiej kary, jeżeli kierowca zamierza w przyszłości korzystać ze swojego samochodu. Dlaczego?
Ponieważ obowiązek posiadania ważnego OC ustaje tylko w razie zezłomowania pojazdu lub sprzedaży go poza granice Polski. Dopiero wtedy dany samochód może zostać wyrejestrowany z systemu. Co ciekawe, przy krajowej sprzedaży auta poprzedni właściciel nie ma prawa do wyrejestrowania pojazdu. Z tego względu jego polisa OC automatycznie przechodzi na nowego właściciela. Ten z kolei może korzystać z takiego ubezpieczenia lub je wypowiedzieć.
Tym samym właściciele nieużywanych samochodów osobowych muszą odpowiedzieć sobie na jedno kluczowe pytanie – czy zamierzają jeszcze korzystać z posiadanego samochodu? Jeżeli tak, samochód przez cały ten czas musi mieć ważne ubezpieczenie OC. Jeśli nie, właściciel powinien zastanowić się nad zezłomowaniem lub sprzedażą pojazdu. Przy sprzedaży najbardziej opłacalnym rozwiązaniem (z punktu widzenia posiadaczy polis OC) jest znalezienie kupca z innego kraju. Dzięki temu po finalizacji sprzedaży można od razu wyrejestrować samochód i tym samym odzyskać środki za niewykorzystaną ochronę OC. Natomiast sprzedaż krajowa nie zapewni takiej możliwości, gdyż wtedy kierowca zostaje zwolniony tylko z obowiązku odnowienia OC. Z kolei aktualna polisa zachowa ważność aż do końca wyznaczonego okresu ochrony. Co prawda, nowy właściciel samochodu może wypowiedzieć OC, ale mało kto się na to decyduje.
Podsumowanie
Niekorzystanie z samochodu nie ma większego wpływu na obowiązek zakupu i odnawiania polisy OC. Aktualne przepisy wskazują, że wszyscy właściciele aut osobowych muszą dbać o ciągłość ubezpieczenia aż do chwili wyrejestrowania pojazdu. Wyjątek dotyczy tylko właścicieli pojazdów ciężarowych oraz innych pojazdów specjalnych. Takie osoby mogą skorzystać z opcji czasowego wyrejestrowania pojazdu na okres 2-48 miesięcy. Wtedy ich OC zachowa ważność, ale jego składka zostanie obniżona o około 90-95%. Niestety, właściciele samochodów osobowych mają do wyboru tylko dwa rozwiązania. Pierwszym z nich jest zachowanie ciągłości ubezpieczenia, aby uniknąć kar za brak ważnego OC. Natomiast drugą alternatywą pozostaje sprzedaż lub zezłomowanie pojazdu. Kierowca musi więc dobrze zastanowić się nad tym, czy w przyszłości zamierza jeszcze korzystać z posiadanego auta!