Ransomware w biurze rachunkowym – pokrycie OC

Atak ransomware w biurze rachunkowym może kosztować nawet 120 tysięcy złotych – to kwota, która może zniszczyć małą działalność księgową w ciągu kilku tygodni. W ostatnich 18 miesiącach liczba ataków na księgowych wzrosła o 340%, a przeciętny koszt odzyskania danych po ransomware wynosi 89 tysięcy złotych. Większość właścicieli biur rachunkowych nie zdaje sobie sprawy, że standardowe ubezpieczenie OC księgowego nie pokrywa skutków ataków cyber ani kar RODO.

Księgowi przechowują szczególnie wrażliwe dane – od informacji finansowych firm po dane osobowe pracowników. To czyni ich atrakcyjnym celem dla cyberprzestępców, którzy doskonale wiedzą, że zatrzymanie dostępu do dokumentacji księgowej może zmusić ofiarę do szybkiej zapłaty okupu. Prawdziwe case study pokazuje jednak, że nawet po zapłaceniu okupu koszty odzyskania działalności mogą być wielokrotnie wyższe od żądanej kwoty.

Anatomia ataku ransomware na biuro rachunkowe – case study

Atak ransomware na biuro rachunkowe to nie abstrakcyjne zagrożenie, ale realna sytuacja, która może dotknąć każdego księgowego. Analiza rzeczywistego przypadku pokazuje, jak szybko i skutecznie cyberprzestępcy potrafią sparaliżować działalność księgową, szyfrując kluczowe dane finansowe klientów i żądając okupu za ich odzyskanie.

Przedstawiony case study bazuje na rzeczywistym ataku, który dotknął średnie biuro rachunkowe obsługujące 150 klientów. Analiza przebiegu zdarzenia pokazuje typowy scenariusz, z którym może spotkać się każdy księgowy.

Punkt wejścia – phishing email z fałszywą fakturą

Atak rozpoczął się we wtorek rano, gdy księgowa otrzymała email z tematem „Korekta faktury VAT – pilne”. Wiadomość wyglądała na pochodzącą od długoletniego klienta firmy – zawierała poprawny NIP, adres i dane kontaktowe. Email informował o konieczności pilnej korekty faktury z poprzedniego miesiąca i zawierał załącznik o nazwie „Korekta_VAT_032024.pdf.exe”.

Fałszywy email wykorzystywał kilka technik zwiększających wiarygodność:

• Poprawne dane klienta – cyberprzestępcy wcześniej zbadali stronę internetową biura i profile w mediach społecznościowych
• Pilność sprawy – sugestia błędu w rozliczeniu VAT wymagającego natychmiastowej reakcji
• Znajomy nadawca – adres email różnił się od oryginalnego tylko jedną literą (zamiana „l” na „i”)
• Profesjonalny ton – treść napisana w stylu typowym dla korespondencji biznesowej

Moment kliknięcia w załącznik uruchomił złośliwe oprogramowanie, które początkowo działało w tle, nie dając żadnych widocznych oznak infekcji. Pierwszym sygnałem był nieznacznie wolniejszy start systemu księgowego następnego dnia.

Rozprzestrzenianie się malware w sieci biura

Po udanej infiltracji malware rozpoczął systematyczne mapowanie sieci lokalnej biura rachunkowego. W ciągu 24 godzin złośliwe oprogramowanie:

Zidentyfikowało kluczowe systemy:

• Serwer z bazami danych księgowymi
• Komputery wszystkich księgowych (5 stanowisk)
• System backupów podłączony do sieci
• Drukarki sieciowe i urządzenia wielofunkcyjne

Zebrało informacje o strukturze danych:

• Lokalizacje plików księgowych (.xml, .jpk, .pdf)
• Foldery z dokumentacją klientów
• Archiwa rozliczeń podatkowych
• Kopie zapasowe przechowywane lokalnie

Techniki ukrywania aktywności:

• Działanie tylko w godzinach nocnych (22:00-6:00)
• Wykorzystanie legalnych narzędzi systemowych Windows
• Szyfrowanie komunikacji z serwerami cyberprzestępców
• Usuwanie śladów z logów systemowych

Drugi dzień przyniósł kolejne niepokojące sygnały – sporadyczne zawieszanie się programów księgowych, dłuższe czasy ładowania plików i pojedyncze komunikaty o „tymczasowej niedostępności” niektórych dokumentów. Większość pracowników przypisała te problemy standardowym problemom IT.

Szyfrowanie danych i żądanie okupu

Trzeci dzień – czwartek o godzinie 14:30 – przyniósł dramatyczny finał. Ransomware rozpoczął masowe szyfrowanie plików, zaczynając od najważniejszych danych księgowych:

Zaszyfrowane zostały:

• Kompletne bazy danych wszystkich 150 klientów
• Deklaracje podatkowe za ostatnie 3 lata
• Dokumentacja ZUS i rozliczenia kadrowe
• Faktury i dokumenty źródłowe w formacie elektronicznym
• Kopie zapasowe przechowywane na serwerze lokalnym

Komunikat ransomware zawierał:

• Żądanie okupu: 35 000 zł w kryptowalucie Bitcoin
• Termin płatności: 72 godziny (z podwojeniem kwoty po przekroczeniu)
• Instrukcje płatności i kontakt przez sieć Tor
• „Dowód dobrej woli” – możliwość odszyfrowania 3 plików testowych

Równocześnie wszystkie komputery w biurze wyświetliły identyczny komunikat z czerwonym tłem i symbolem kłódki. System księgowy przestał działać całkowicie – próby otwarcia jakichkolwiek plików kończyły się komunikatem o uszkodzonych danych.

Natychmiastowe konsekwencje ataku:

• Całkowity przestój obsługi klientów
• Niemożność wystawienia faktur lub rozliczeń
• Brak dostępu do dokumentacji podatkowej klientów
• Panika wśród pracowników i konieczność informowania klientów
• Presja czasowa – zbliżające się terminy rozliczeń podatkowych

Właściciel biura rachunkowego stanął przed dramatyczną decyzją: zapłacić okup bez gwarancji odzyskania danych, czy rozpocząć długotrwały proces odbudowy systemu z zewnętrznych kopii zapasowych. Kluczowe okazało się posiadanie ubezpieczenia OC księgowego z Sekcją V (Cyber i RODO), które pokryło koszty profesjonalnej pomocy w odzyskaniu danych oraz wsparcie prawne w zgłoszeniu incydentu do odpowiednich organów.

Koszty i konsekwencje ataku ransomware dla biura rachunkowego

Atak ransomware na biuro rachunkowe generuje koszty znacznie przekraczające intuicyjne oczekiwania większości księgowych. Podczas gdy wielu specjalistów skupia się na potencjalnej utracie danych, rzeczywiste konsekwencje finansowe obejmują znacznie szerszy zakres – od kosztów technicznych odzyskania systemów, przez przestoje w obsłudze klientów, aż po sankcje regulacyjne wynikające z naruszenia RODO.

Analiza rzeczywistych przypadków ataków ransomware na biura rachunkowe pokazuje, że największą pozycję w strukturze kosztów stanowią wydatki związane z odzyskaniem funkcjonalności systemów księgowych. Na drugim miejscu znajdują się straty wynikające z przestoju działalności, które często są niedoceniane przez właścicieli biur. Trzecią znaczącą kategorią są koszty związane z wypełnieniem obowiązków wynikających z RODO, w tym potencjalne kary od UODO.

Bezpośrednie koszty techniczne odzyskania danych

Proces przywracania funkcjonalności systemów księgowych po ataku ransomware wymaga zaangażowania specjalistów IT, zakupu nowego oprogramowania oraz czasochłonnych procedur odzyskiwania danych z kopii zapasowych. Koszt specjalistów IT wynosi zazwyczaj 15-25 tys. zł, obejmując diagnostykę zainfekowanych systemów, usunięcie złośliwego oprogramowania oraz rekonfigurację zabezpieczeń sieciowych.

Nowe oprogramowanie i licencje generują koszty 8-12 tys. zł. Ataki ransomware często wymagają reinstalacji systemów operacyjnych, programów księgowych oraz narzędzi zabezpieczających. W przypadku gdy atakujący uszkodzili także kopie zapasowe, konieczne może być zakupienie nowych licencji na oprogramowanie księgowe wraz z modułami rozszerzonymi.

Odzyskanie danych z backupu to najdroższa pozycja, kosztująca 20-35 tys. zł. Proces obejmuje nie tylko techniczne przywrócenie plików, ale także weryfikację integralności danych, rekonstrukcję brakujących zapisów księgowych oraz synchronizację z aktualnymi stanami kont klientów. Szczególnie czasochłonne jest odtwarzanie danych z ostatnich dni przed atakiem, gdy kopie zapasowe mogą być nieaktualne.

Koszty przestoju i utraconej działalności

Przestój działalności po ataku ransomware oznacza nie tylko brak możliwości obsługi bieżących klientów, ale także opóźnienia w realizacji terminów rozliczeń podatkowych i składek ZUS. Utracone przychody w okresie przestoju wynoszą 15-35 tys. zł miesięcznie dla średniego biura rachunkowego obsługującego 50-150 klientów.

Podczas przestoju biuro musi zapewnić alternatywną obsługę swoich klientów, co generuje koszt outsourcingu obsługi do innych biur rachunkowych. Stawki za awaryjną obsługę księgową są zazwyczaj o 30-50% wyższe od standardowych, co przy obsłudze 100 klientów może oznaczać dodatkowy koszt 8-15 tys. zł miesięcznie.

Opóźnienia w rozliczeniach klientów skutkują dodatkowymi kosztami w postaci kar i odsetek, za które biuro rachunkowe może ponosić odpowiedzialność. Przekroczenie terminów składania deklaracji VAT, CIT czy rozliczeń ZUS generuje kary od 500 do 5 000 zł za każdego klienta, w zależności od rodzaju i wartości rozliczenia.

Kary i sankcje regulacyjne RODO

Atak ransomware na biuro rachunkowe automatycznie oznacza naruszenie bezpieczeństwa danych osobowych w rozumieniu RODO. Obowiązek zgłoszenia naruszenia w ciągu 72 godzin do UODO jest bezwzględny, a jego niedopełnienie skutkuje dodatkowymi karami administracyjnymi.

Kary UODO za naruszenie RODO mogą wynosić do 4% obrotu rocznego lub 20 mln euro – w zależności od tego, która kwota jest wyższa. W praktyce, dla średnich biur rachunkowych, UODO nakłada kary w wysokości 10 000-50 000 zł, biorąc pod uwagę skalę działalności i podjęte środki naprawcze.

Rzeczywiste przypadki kar UODO za naruszenia bezpieczeństwa danych w biurach rachunkowych pokazują, że organy regulacyjne szczególną uwagę zwracają na:

• Brak odpowiednich zabezpieczeń technicznych (brak aktualizacji, słabe hasła)
• Nieprawidłowe procedury tworzenia kopii zapasowych
• Opóźnienia w powiadomieniu klientów o naruszeniu
• Brak dokumentacji procesów bezpieczeństwa

Koszty powiadomienia osób, których dane zostały naruszone, wynoszą 5 000-15 000 zł i obejmują przygotowanie komunikatów, wysyłkę listów poleconych oraz obsługę zapytań klientów. Biuro rachunkowe musi powiadomić każdego klienta, którego dane mogły zostać skompromitowane, co przy obsłudze setek podmiotów generuje znaczące koszty administracyjne.

Dodatkowym obciążeniem są koszty audytu bezpieczeństwa wymaganego przez UODO po naruszeniu. Zewnętrzny audyt systemów IT kosztuje 8 000-20 000 zł i jest warunkiem uniknięcia wyższych kar administracyjnych. Audyt musi zostać przeprowadzony przez certyfikowanego specjalistę i obejmować pełną ocenę procedur bezpieczeństwa oraz rekomendacje zmian.

Pokrycie ubezpieczeniowe OC księgowego przy ataku ransomware

Standardowe ubezpieczenie OC księgowego w większości przypadków pozostawia właścicieli biur rachunkowych bez ochrony przed skutkami ataków ransomware. Obowiązkowa Sekcja I pokrywa wyłącznie prowadzenie ksiąg rachunkowych z limitem 10 tys. euro, co przy średnim koszcie ataku wynoszącym 89 tys. zł stanowi zaledwie połowę potrzebnej ochrony. Kluczową rolę w zabezpieczeniu przed konsekwencjami ataków cyber odgrywa Sekcja V ubezpieczenia – specjalistyczne rozszerzenie dedykowane zagrożeniom cyfrowym i naruszeniom RODO.

Sekcja V – ochrona przed szkodami cyber i RODO

Sekcja V ubezpieczenia OC księgowego stanowi jedyne skuteczne zabezpieczenie przed finansowymi konsekwencjami ataków ransomware. To specjalistyczne rozszerzenie wykracza daleko poza standardową ochronę zawodową, oferując kompleksowe pokrycie incydentów cyfrowych charakterystycznych dla współczesnych biur rachunkowych.

Roszczenia i kary z tytułu naruszenia RODO obejmują pełne pokrycie kosztów obrony w postępowaniach przed UODO oraz ubezpieczalne kary administracyjne nałożone przez organ nadzorczy. W praktyce oznacza to, że biuro rachunkowe może liczyć na pokrycie kar sięgających nawet kilkuset tysięcy złotych, które UODO nakłada za naruszenia bezpieczeństwa danych osobowych klientów.

Pokrycie szkód cyber koncentruje się na roszczeniach wynikających z działalności cyfrowej biura. Obejmuje naruszenie praw własności intelektualnej przez treści na stronie internetowej, zniesławienie w komunikacji elektronicznej dotyczącej klientów lub konkurentów, oraz naruszenie zobowiązania do zachowania poufności danych. Szczególnie istotne jest pokrycie nieumyślnego przesłania wirusa oraz nieuprawnionego gromadzenia danych poufnych klientów.

Incydenty informatyczne to obszar bezpośrednio dotyczący ataków ransomware. Sekcja V pokrywa koszty reakcji na wycieki danych, ataki ransomware i złośliwe oprogramowanie. W ramach tego pokrycia ubezpieczyciel finansuje niezbędne powiadomienia osób, których dane wyciekły, oraz audyty bezpieczeństwa wymagane po incydencie.

Co jest pokryte a co wyłączone przy ataku ransomware

Precyzyjne zrozumienie zakresu pokrycia Sekcji V ma kluczowe znaczenie dla oceny rzeczywistej ochrony biura rachunkowego. Ubezpieczenie działa na zasadzie claims made, co oznacza że liczy się moment zgłoszenia roszczenia, nie wystąpienia zdarzenia.

Pokrywane są nieumyślne naruszenia wynikające z błędów w zabezpieczeniach, niedostatecznych procedur lub przypadkowych działań pracowników. Typowym przykładem jest sytuacja, gdy pracownik kliknie w załącznik phishingowego e-maila, nie zdając sobie sprawy z zagrożenia. Sekcja V pokryje wówczas wszystkie koszty związane z atakiem ransomware – od specjalistów IT przez powiadomienia klientów po ewentualne kary UODO.

Niepokryte pozostają umyślne działania oraz sytuacje, gdy biuro rachunkowe świadomie zaniedbuje podstawowe środki ostrożności. Ubezpieczenie wymaga stosowania aktualnego oprogramowania antywirusowego, tworzenia kopii zapasowych nie rzadziej niż raz w tygodniu oraz zabezpieczenia przed nieuprawnionym dostępem do systemu.

Przykład kalkulacji odszkodowania z case study

Analiza rzeczywistego przypadku ataku ransomware na średnie biuro rachunkowe obsługujące 150 klientów pokazuje praktyczne działanie pokrycia ubezpieczeniowego. Atak rozpoczął się od phishingowego e-maila z fałszywą fakturą, a jego konsekwencje rozciągnęły się na 18 dni przestoju działalności.

Struktura kosztów rzeczywistego ataku:

• Specjaliści IT i odzyskanie danych: 45 000 zł
• Nowe oprogramowanie księgowe: 12 000 zł
• Powiadomienia RODO dla 2 400 osób: 8 500 zł
• Audyt bezpieczeństwa wymagany przez UODO: 15 000 zł
• Koszty prawne (obrona przed UODO): 18 000 zł
• Kara UODO za naruszenie RODO: 25 000 zł
• Łączne koszty: 123 500 zł

Kalkulacja wypłaty z ubezpieczenia:

• Suma ubezpieczenia Sekcji V: 5 000 000 zł
• Udział własny: 2 000 zł
• Koszty pokryte przez ubezpieczenie: 121 500 zł
• Rzeczywista wypłata: 119 500 zł

Ubezpieczenie pokryło 97% całkowitych kosztów ataku, pozostawiając biuro rachunkowe z wydatkiem własnym wynoszącym jedynie 4 000 zł (udział własny plus niepokryte elementy). Bez Sekcji V właściciel musiałby pokryć całą kwotę 123 500 zł z własnych środków, co mogłoby zagrozić kontynuacji działalności.

Kluczowe elementy wypłaty:

• Kara UODO w wysokości 25 000 zł została w pełni pokryta jako ubezpieczalna kara administracyjna
• Koszty specjalistów IT pokryte bez ograniczeń czasowych przez cały okres odzyskiwania danych
• Powiadomienia RODO sfinansowane według rzeczywistych kosztów wysyłki i publikacji
• Audyt bezpieczeństwa pokryty jako wymagany element reakcji na incydent

Praktyka pokazuje, że Sekcja V stanowi niezbędne zabezpieczenie dla każdego biura rachunkowego przechowującego dane osobowe klientów. Koszt składki ubezpieczeniowej stanowi ułamek potencjalnych strat, a kompleksowość pokrycia obejmuje wszystkie typowe konsekwencje ataków ransomware charakterystyczne dla branży księgowej.

Jak zabezpieczyć biuro rachunkowe przed ransomware

Skuteczna ochrona przed atakami ransomware wymaga wielowarstwowego podejścia łączącego zabezpieczenia techniczne, procedury organizacyjne i odpowiednie ubezpieczenie. Biura rachunkowe są szczególnie narażone na te ataki ze względu na przechowywanie wrażliwych danych finansowych i osobowych klientów. Kompleksowa strategia bezpieczeństwa może znacząco zmniejszyć ryzyko udanego ataku i jego konsekwencje finansowe.

Techniczne zabezpieczenia systemów i danych

Podstawą ochrony przed ransomware są nowoczesne rozwiązania techniczne dostosowane do specyfiki biura rachunkowego. Firewall nowej generacji z funkcją wykrywania intruzów (IPS) stanowi pierwszą linię obrony, filtrując ruch sieciowy i blokując podejrzane połączenia.

Kluczowe elementy techniczne:

1. Oprogramowanie antywirusowe z ochroną behawioralną – wykrywa nietypowe zachowania plików, charakterystyczne dla ransomware
2. Segmentacja sieci – oddzielenie systemów księgowych od pozostałej infrastruktury IT
3. Kontrola dostępu – ograniczenie uprawnień użytkowników do minimum niezbędnego do pracy
4. Monitoring ruchu sieciowego – wykrywanie anomalii w komunikacji

System kopii zapasowych:

• Automatyczne tworzenie kopii codziennie po zakończeniu pracy
• Przechowywanie kopii na oddzielnych urządzeniach (dyski zewnętrzne, chmura)
• Regularne testowanie procedur odzyskiwania danych
• Jedna kopia przechowywana offline (odłączona od sieci)

Szkolenia pracowników i procedury organizacyjne

Czynnik ludzki pozostaje najsłabszym ogniwem w łańcuchu bezpieczeństwa. 67% ataków ransomware na biura rachunkowe rozpoczyna się od phishing emailowego, dlatego świadomość i przygotowanie zespołu mają kluczowe znaczenie.

Program szkoleń pracowników:

1. Rozpoznawanie phishingu – identyfikacja podejrzanych emaili z załącznikami i linkami
2. Bezpieczne praktyki pracy – zasady korzystania z internetu i poczty elektronicznej
3. Procedury zgłaszania incydentów – natychmiastowe informowanie o podejrzanych zdarzeniach
4. Regularne testy świadomości – symulacje ataków phishingowych

Procedury organizacyjne:

• Zasada podwójnej weryfikacji dla przelewów powyżej określonej kwoty
• Regularna zmiana haseł dostępu do systemów
• Ograniczenie uprawnień administracyjnych
• Dokumentowanie wszystkich incydentów bezpieczeństwa

Środki ostrożności wymagane przez ubezpieczenie:

• Korzystanie z aktualnego oprogramowania antywirusowego
• Ochrona przed nieuprawnionym dostępem do systemów
• Tworzenie kopii zapasowych minimum raz w tygodniu
• Natychmiastowe usuwanie dostępu po podejrzeniu naruszenia

Plan reagowania na incydent ransomware

Szybka i właściwa reakcja na atak ransomware może znacząco ograniczyć straty i skrócić czas przestoju. Plan reagowania na incydent powinien być przygotowany wcześniej i regularnie testowany z całym zespołem.

Kluczowe kontakty w sytuacji kryzysowej:

• Ubezpieczyciel (Leadenhall): +48 22 380 42 40
• Specjalista IT ds. bezpieczeństwa
• Prawnik specjalizujący się w RODO
• Główni klienci wymagający natychmiastowego powiadomienia

Komunikacja z klientami:

• Przygotowanie szablonów komunikatów o incydencie
• Określenie osób odpowiedzialnych za kontakt z mediami
• Plan zapewnienia ciągłości obsługi klientów
• Procedury powiadomień wymaganych przez RODO (72 godziny do UODO)

Testowanie planu:

• Regularne symulacje ataków (minimum raz na kwartał)
• Sprawdzanie funkcjonalności kopii zapasowych
• Aktualizacja kontaktów i procedur
• Szkolenie nowych pracowników z procedur kryzysowych

Kompleksowa ochrona przed ransomware to inwestycja w ciągłość działania biura rachunkowego. Koszt wdrożenia zabezpieczeń (800-1500 zł miesięcznie) to ułamek potencjalnych strat z udanego ataku, które mogą przekroczyć 120 tysięcy złotych. Ubezpieczenie OC księgowego z Sekcją V stanowi ostatnią linię obrony, pokrywając koszty odzyskania danych, kary UODO i roszczenia klientów w przypadku naruszenia bezpieczeństwa.

Podsumowanie – kompleksowa ochrona przed ransomware

Analiza przedstawionego przypadku ataku ransomware na biuro rachunkowe pokazuje skalę zagrożenia, z którym muszą się mierzyć współcześni księgowi. Pojedynczy email z fałszywą fakturą może w ciągu 48 godzin sparaliżować całą działalność i wygenerować koszty przekraczające 120 tysięcy złotych.

Kluczowe wnioski z analizy przypadku

Przedstawiony case study ujawnia trzy fundamentalne prawdy o zagrożeniu ransomware dla biur rachunkowych. Po pierwsze, punkt wejścia jest pozornie niewinny – fałszywa faktura w emailu wygląda identycznie jak setki innych dokumentów przetwarzanych codziennie przez księgowych. Rozpoznanie zagrożenia w tym momencie jest praktycznie niemożliwe bez odpowiednich szkoleń.

Po drugie, rozprzestrzenianie się infekcji następuje błyskawicznie. W analizowanym przypadku od momentu kliknięcia w załącznik do zaszyfrowania wszystkich kluczowych danych księgowych minęły zaledwie dwie doby. Systemy księgowe, ze względu na swoją specyfikę, często nie mają zaawansowanych zabezpieczeń cyber, co ułatwia malware poruszanie się po sieci.

Po trzecie, koszty znacznie przekraczają wysokość żądanego okupu. Podczas gdy przestępcy żądali 15 tysięcy złotych, rzeczywiste koszty odzyskania działalności wyniosły ponad 89 tysięcy złotych. Największy udział miały koszty specjalistów IT (25 tysięcy złotych) oraz utracone przychody z tytułu przestoju (35 tysięcy złotych miesięcznie).

Szczególnie niepokojący jest fakt, że standardowe ubezpieczenie OC księgowego nie pokrywa żadnych kosztów związanych z atakami ransomware. Sekcja I (obowiązkowa) z limitem 10 tysięcy euro dotyczy wyłącznie błędów w prowadzeniu ksiąg rachunkowych. Nawet Sekcja II (nadwyżkowa) nie obejmuje incydentów cyber bez specjalnego rozszerzenia.

Rekomendacje dla biur rachunkowych

Na podstawie analizy przypadku i dostępnych rozwiązań ubezpieczeniowych, formułujemy trzy kluczowe rekomendacje dla biur rachunkowych chcących zabezpieczyć się przed atakami ransomware.

Pierwsza rekomendacja: rozszerzenie ubezpieczenia OC o Sekcję V (Cyber i RODO). To jedyne dostępne na polskim rynku rozszerzenie ubezpieczenia OC księgowego, które kompleksowo pokrywa skutki ataków ransomware. Sekcja V zapewnia ochronę do 5 milionów złotych i obejmuje:

Druga rekomendacja: wdrożenie wielowarstwowych zabezpieczeń technicznych. Ubezpieczenie to ostatnia linia obrony – znacznie lepiej jest zapobiec atakowi niż zmagać się z jego skutkami. Kluczowe elementy ochrony technicznej to firewall z systemem wykrywania intruzów, regularne kopie zapasowe według zasady 3-2-1 (3 kopie, 2 różne nośniki, 1 offline) oraz automatyczne aktualizacje wszystkich systemów.

Trzecia rekomendacja: regularne szkolenia zespołu i procedury reagowania kryzysowego. Statystyki pokazują, że 67% ataków ransomware na księgowych rozpoczyna się od phishing emailowego. Pracownicy muszą umieć rozpoznać podejrzane wiadomości i wiedzieć, jak reagować w przypadku podejrzenia infekcji. Równie ważny jest pisemny plan reagowania na incydent, określający krok po kroku działania od momentu wykrycia ataku do pełnego przywrócenia działalności.

Następne kroki – jak rozpocząć ochronę

Dla biur rachunkowych, które chcą wdrożyć kompleksową ochronę przed ransomware, proponujemy trzystopniowy plan działania.

Krok pierwszy: audit bezpieczeństwa. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji o rozszerzeniu ubezpieczenia warto przeprowadzić szczegółową ocenę obecnego stanu zabezpieczeń. Audit powinien obejmować inwentaryzację systemów IT, ocenę procedur backup, analizę uprawnień dostępu oraz identyfikację najsłabszych punktów w zabezpieczeniach. Koszt profesjonalnego auditu (3-5 tysięcy złotych) to ułamek potencjalnych strat z tytułu ataku.

Krok drugi: rozszerzenie ubezpieczenia OC o Sekcję V. Kontakt z brokerem ubezpieczeniowym w celu przygotowania oferty ubezpieczenia z rozszerzeniem Cyber i RODO. Proces jest stosunkowo szybki – od złożenia wniosku do otrzymania polisy mija zazwyczaj 2-5 dni roboczych. Kluczowe jest szczegółowe omówienie specyfiki działalności biura, liczby klientów oraz obecnych zabezpieczeń IT.

Krok trzeci: wdrożenie podstawowych zabezpieczeń technicznych i organizacyjnych. Równolegle z procesem ubezpieczeniowym należy rozpocząć implementację kluczowych zabezpieczeń: konfigurację systemu backup, instalację i konfigurację firewall’a, wdrożenie procedur bezpiecznego korzystania z poczty elektronicznej oraz przygotowanie planu reagowania na incydent cyber.

Pamiętać należy, że ochrona przed ransomware to proces ciągły, nie jednorazowe działanie. Zagrożenia ewoluują, pojawiają się nowe techniki ataków, zmieniają się przepisy prawne. Regularna aktualizacja zabezpieczeń, odnawianie ubezpieczenia z uwzględnieniem rosnących limitów oraz systematyczne szkolenia zespołu to elementy długoterminowej strategii bezpieczeństwa każdego nowoczesnego biura rachunkowego.

Przedstawiony case study to nie abstrakcyjny scenariusz, lecz rzeczywistość, z którą może zmierzyć się każde biuro rachunkowe. Pytanie nie brzmi „czy atak nas dotknie”, lecz „kiedy to nastąpi i czy będziemy przygotowani”. Kompleksowa ochrona łącząca ubezpieczenie Sekcji V z odpowiednimi zabezpieczeniami technicznymi i organizacyjnymi to obecnie jedyna skuteczna odpowiedź na rosnące zagrożenie ransomware w branży księgowej.