Zazwyczaj reguły dotyczące wypłaty odszkodowania są jasne i nie budzą żadnych wątpliwości. Pieniądze są po prostu wypłacane osobie, która dokonała zakupu danego ubezpieczenia. Jednak takiej zależności nie można zastosować w przypadku polis obejmujących ryzyko śmierci ubezpieczonego. Dotyczy to przede wszystkim ubezpieczenia na życie oraz wszelkich ubezpieczeń NNW. Wówczas odszkodowanie powinien przyjąć człowiek figurujący w treści umowy jako „Osoba uposażona”. Co warto wiedzieć o tym zapisie i jakie są jego warunki?
Osoba uposażona a beneficjent i uprawniony
Na samym początku warto rozjaśnić jedną kwestię. Osoba uposażona może występować w umowie również jako „Beneficjent” lub „Upoważniony”. Nie ma to jednak większego znaczenia, ponieważ prawa takiej osoby pozostają niezmienione. Kwestia językowa jest więc zupełnie poboczna i zależy od innych zapisów zawartych w umowie ubezpieczenia.
Uposażony do odszkodowania – kto może nim zostać?
Uposażenie danej osoby następuje poprzez decyzję właściciela polisy. Przy podpisywaniu umowy ubezpieczenia powinien on zadecydować o tym, kto będzie upoważniony do otrzymania świadczenia finansowego. Co istotne, asekuratorzy nie stosują tutaj żadnych wymogów dotyczących uposażonych osób. To oznacza, że posiadacz polisy może dowolnie wybrać uposażonego lub uposażonych. Ograniczenia nie dotyczą także liczby osób, choć trzeba pamiętać o tym, że przy większej liczbie uposażonych suma ubezpieczenia zostanie rozdzielona. Właściciel polisy może nawet określić procentową część udziałów, którą otrzyma każdy uposażony.
Co jasne, zdecydowana większość osób decyduje, aby świadczenie trafiło do jednego z krewnych. Warto przy tym pamiętać, że ta reguła obowiązuje nawet wtedy, gdy kupujący nie wskaże uposażonego przy podpisywaniu umowy. Wtedy kwestia odszkodowania jest regulowana przez prawo spadkowe. Tym samym możliwość uzyskania świadczenia w pierwszej kolejności mają najbliżsi krewni zmarłego. Dopiero później pieniądze mogą trafić do dalszej rodziny lub innych spadkobierców.
Jeśli zajdzie taka konieczność, posiadacz polisy może zmienić uposażonego już w trakcie trwania ubezpieczenia. Jest to niezbędne w sytuacji, gdy poprzedni uposażony umrze. Wówczas wystarczy przekazać ubezpieczycielowi dane kolejnej osoby lub osób, które będą upoważnione do otrzymania pieniędzy.
Czy dziecko może występować w umowie jako osoba uposażona?
Rodzice często podejmują decyzję o uposażeniu dziecka na wypadek swojej śmierci. Takie działanie jest w pełni zrozumiałe. Warto jednak pamiętać, że osoba małoletnia nie posiada zdolności prawnej. Jak więc odnosi się to do kwestii ubezpieczeń?
Większość asekuratorów umożliwia wskazanie dziecka jako osoby uposażonej. Niestety, wówczas pewne problemy mogą pojawić się już przy wypłacie świadczenia. Wynika to ze wspomnianego braku zdolności do podejmowania czynności prawnych we własnym umieniu. Dlatego odszkodowanie najprawdopodobniej trafi do prawnego opiekuna osoby małoletniej. Może to być zarówno członek rodziny, jak i inna osoba wskazana przez posiadacza polisy.
Istnieje jeszcze jedno rozwiązanie, które pojawia się w ofercie niektórych asekuratorów. Otóż ubezpieczony może zgłosić chęć uposażenia swoich dzieci i zaznaczyć, że będą one upoważnione do otrzymania świadczenia dopiero po ukończeniu 18 roku życia. Jest to dosyć bezpieczna alternatywa, ponieważ stanowi ona gwarancję przekazania pieniędzy bezpośrednio na konto dziecka. Z drugiej strony wadą tego rozwiązania będzie czasowe zamrożenie gotówki w razie przedwczesnej śmierci ubezpieczonego.
Kiedy wskazany uposażony nie otrzyma pieniędzy?
Informacje zawarte w warunkach ubezpieczeń NNW i polis na życie obejmują również pewne wyjątki dotyczące wypłaty odszkodowania. Czasami pomimo poprawnego wskazania osoby uposażonej – asekurator nie będzie mógł przekazać pieniędzy. Kiedy zachodzi taka ewentualność?
Pierwszym przykładem będzie wypadek, w którym ginie zarówno właściciel ubezpieczenia, jak i osoba uposażona. Wówczas należy dostarczyć asekuratorowi dokumenty potwierdzające zaistnienie takiej sytuacji. Dopiero wtedy pieniądze z tytułu ubezpieczenia zostaną przekazane rodzinie zmarłego (poprzez zastosowanie prawa spadkowego).
Nieco bardziej skomplikowanym przypadkiem jest sytuacja, gdy uposażony targnął się na życie właściciela polisy. Wtedy wszystkie okoliczności takiego zdarzenia musi ustalić policja oraz sąd. Informacje o śledztwie powinny trafić również do asekuratora, który na tej podstawie podejmie decyzję o wypłacie pieniędzy z ubezpieczenia.
Podsumowanie
Osoba uposażona to człowiek, który otrzymuje odszkodowanie po śmierci ubezpieczonego. Taki zapis pojawia się przede wszystkim w treści ubezpieczeń NNW i polis na życie. Wskazanie uposażonego powinno nastąpić już przy zakupie polisy. Wystarczy tylko podać dane takiej osoby i zadeklarować, że to ona powinna uzyskać świadczenie. Na szczęście nie jest to decyzja wiążąca, gdyż w każdej chwili można ją zmienić. Ubezpieczyciele z reguły nie stosują ograniczeń dotyczących wyboru osób uposażonych. Należy jednak pamiętać, że osoby małoletnie nie będą mogły samodzielnie pobrać świadczenia.
Zobacz także: