W mowie potocznej często funkcjonuje stwierdzenie, że ubezpieczenia się kupuje. Ponadto w treści wielu artykułów poradnikowych można znaleźć porady dotyczące zakupu ubezpieczeń. Mimo tego warto zapamiętać, iż od strony prawnej zakup ubezpieczenia stanowi raczej zawiązanie dwustronnej umowy. Przy jej zawarciu nabywca zobowiązuje się do opłacenia składki, natomiast asekurator gwarantuje udzielenie określonych świadczeń na rzecz nabywcy. Dlaczego jest to aż tak istotne? Ponieważ wiele osób zapomina o tym, że w przypadku każdej umowy kluczową kwestią są jej warunki. Niestety, tylko nieliczni nabywcy zadają sobie trud przeczytania warunków OWU. Co to jest i dlaczego trzeba zapoznać się z tym dokumentem przed zawarciem ubezpieczenia?
OWU – co to jest?
Terminologia ubezpieczeniowa dopuszcza możliwość stosowania różnych skrótów. Jednak to OWU stanowi bez wątpienia najważniejszy skrót dla wszystkich nabywców ubezpieczeń. Termin ten po rozwinięciu oznacza bowiem Ogólne Warunki Ubezpieczenia.
OWU jest więc dokumentem dołączanym do każdej polisy. W jego treści widnieją wszystkie najważniejsze informacje dotyczące warunków oraz zakresu danego ubezpieczenia. Toteż przy sprzedaży polisy praktycznie wszyscy ubezpieczyciele wymagają od klienta złożenia deklaracji, że ten zapoznał się z warunkami świadczenia. Niestety, dużo osób odruchowo podpisuje taką klauzulę i to pomimo braku choćby pobieżnego przejrzenia treści OWU. Warto jednak pamiętać, że opisane podejście jest dużym błędem, który może skutkować poważnymi konsekwencjami.
Na pewno dużo osób stwierdzi teraz, że lektura OWU nie jest wcale taka prosta. Koniec końców w treści takiego dokumentu znajduje się wiele trudnych terminów i zwrotów. Ponadto średnia długość OWU zazwyczaj oscyluje w granicach kilku, a nieraz nawet kilkunastu stron. To wszystko może zniechęcać do lektury treści dokumentu.
Dlaczego więc warto to zrobić? Przede wszystkim ze względu na fakt, że w treści OWU znajdują się bardzo istotne informacje dla osób objętych ochroną ubezpieczeniową. Toteż ich znajomość pozwoli na lepsze zrozumienie warunków i zakresu danej polisy. Co więcej, zazwyczaj nie trzeba czytać całej treści OWU. Istnieje jednak kilka punktów tego dokumentu, na które należy już zwrócić szczególną uwagę.
OWU – definicje poszczególnych pojęć
Niektóre pojęcia znajdujące się w treści ubezpieczeń wydają się w pełni zrozumiałe. Nie można jednak zapominać o tym, że asekuratorom przysługuje prawo do samodzielnego definiowania poszczególnych pojęć. Co jasne, wszelkie zmiany w definicjach większości terminów mają raczej charakter symboliczny. Mimo to nie bez powodu mawia się, że diabeł często tkwi w szczegółach…
Nawet tak symboliczne zmiany mogą okazać się niezwykle istotne w kontekście wybranej polisy. Jako przykład można tutaj przytoczyć definicje chorób określanych jako przewlekłe. Asekurator na podstawie własnej definicji zyskuje prawo do decydowania o tym, czy uzna dane schorzenie za przewlekłe. To z kolei będzie wpływać na warunki ubezpieczenia, a w szczególności na zakres gwarantowanej ochrony.
Podobna zasada odnosi się także do innych zapisów. Ubezpieczyciel może np. deklarować, że dana polisa zapewnia odszkodowanie w razie ulegnięcia nieszczęśliwemu wypadkowi. Jednakże wtedy warto sprawdzić w treści OWU, co tak naprawdę oznacza takie pojęcie. Dzięki temu turysta będzie wiedzieć, jakie zdarzenia są objęte ochroną ubezpieczeniową i kiedy uzyska prawo do odszkodowania.
OWU – warunki i granice gwarantowanego zakresu ochrony
Zakres ochrony to najważniejszy czynnik we wszystkich ubezpieczeniach. Określa on dokładne zasady przyznawania rekompensat pieniężnych za doznane szkody. Tym samym jest on bardzo ważny dla każdego posiadacza ubezpieczeń.
Rzecz jasna już przy zakupie polisy nabywca mniej więcej wie, przed czym będzie chronić wybrane ubezpieczenie. Niemniej taka wiedza jest oparta głównie na zapewnieniach ubezpieczyciela oraz pobieżnych informacjach dotyczących danej polisy. Aby jednak poznać dokładne granice zakresu ochrony, nabywca musi przeczytać treść OWU.
Tutaj szczególnie przydatne okazuje się wspomniane wcześniej rozwiązanie, czyli wykaz sytuacji objętych ochroną ubezpieczeniową. Co prawda, nie każdy asekurator zamieszcza taki wykaz w treści umowy. Jeżeli jednak dana polisa akurat go zawiera, będzie to cenne źródło informacji dla nabywcy takiego ubezpieczenia.
OWU – wysokość sumy ubezpieczenia
Wszystkie ubezpieczenia mają zagwarantować nabywcom pomoc w razie wystąpienia określonych szkód. Taka pomoc sprowadza się głównie do wypłaty odszkodowania, które ma pokryć koszty naprawy powstałych zniszczeń. Jednak będzie to możliwe tylko pod warunkiem, że dana polisa zapewni odpowiednio wysokie odszkodowanie. Z kolei sama wysokość takiej rekompensaty zależy przede wszystkim od gwarantowanej sumy ubezpieczenia. Zapis ten określa górną granicę odpowiedzialności finansowej asekuratora. Innymi słowy, od niego zależy maksymalna kwota dostępnego odszkodowania.
Należy jednak podkreślić, że maksymalne odszkodowanie może zostać wypłacone wyłącznie w przypadku wystąpienia najgorszych możliwych strat. Natomiast suma ubezpieczenia odnosi się także do tych mniej poważnych zdarzeń.
Dlatego w treści OWU powinny widnieć przybliżone wyliczenia dotyczące tego, jak wysokie odszkodowanie zostanie wypłacone w poszczególnych sytuacjach. Nie trzeba chyba dodawać, że takie informacje będą wyjątkowo istotne dla nabywcy ubezpieczenia.
OWU – wykaz wyłączeń odpowiedzialności
Ostatnim i być może najważniejszym elementem OWU jest wykaz wyłączeń odpowiedzialności. W jego przypadku rodzaj zakupionej polisy nie ma większego znaczenia. Zapoznanie się z treścią takiego wykazu jest konieczne przy zakupie dowolnego ubezpieczenia!
Z pewnością nie wszystkie osoby kupujące ubezpieczenia wiedzą o istnieniu takiego wykazu. Toteż warto przytoczyć tutaj kilka ważnych faktów. Mianem wyłączeń odpowiedzialności należy określić sytuacje, które stanowią naruszenie warunków ubezpieczenia. Każdy nabywca w momencie zakupu polisy zobowiązuje się do przestrzegania tych zasad. Jeżeli więc zostaną one naruszone, asekurator odmówi przekazania rekompensaty pieniężnej.
Wykaz wyłączeń odpowiedzialności widnieje praktycznie w każdej polisie. Na szczęście często można w nim znaleźć dość podobne zapisy. Kiedy asekurator nie weźmie więc odpowiedzialności za powstałą szkodę? Najczęstsze wyłączenia tego typu dotyczą:
- szkód powstałych w wyniku złamania przepisów obowiązującego prawa;
- wszelkich szkód doznanych pod wpływem alkoholu, narkotyków lub innych związków odurzających;
- celowego działania w celu wyłudzenia odszkodowania;
- szkód spowodowanych przez działania wojenne oraz wszelkie akty terroryzmu.
Powyższe zapisy to jednak nie wszystko, ponieważ niektórzy ubezpieczyciele mogą zamieścić w takim wykazie również inne punkty. Dlatego w tym przypadku nie można niczego zakładać. Tylko uważna lektura wykazu wyłączeń odpowiedzialności pozwoli na sprawdzenie tego, kiedy dany asekurator nie wypłaci odszkodowania. Co jasne, osoba zainteresowana zakupem polisy powinna zapoznać się z takim wykazem jeszcze przed podpisaniem umowy!
Podsumowanie
OWU to skrót oznaczający Ogólne Warunki Ubezpieczenia. Tym mianem określa się dokument dodawany do wszystkich ubezpieczeń dostępnych na rynku. W jego treści widnieją najważniejsze informacje dotyczące warunków i zakresu polisy. Niestety, tylko nieliczne osoby zapoznają się z OWU przed podpisaniem umowy. Jest to duży błąd, ponieważ znajomość tego dokumentu będzie niezbędna do poznania warunków samej polisy. Nie oznacza to jednak, że nabywca ubezpieczenia musi przeczytać cały ten dokument. Tak naprawdę wystarczy skupić się na kilku najważniejszych elementach, takich jak: definicje, granice zakresu ochrony, suma ubezpieczenia oraz wyłączenia odpowiedzialności. Dzięki temu nabywca będzie mógł zdobyć wszystkie kluczowe informacje dotyczące danej polisy. Dopiero na tej podstawie można podjąć świadomą decyzję o ewentualnym zakupie ubezpieczenia.
