Świadczenia z zakresu prywatnej opieki medycznej stały się normą we współczesnym biznesie. Liczne firmy zapewniają swoim pracownikom możliwość korzystania z niepublicznych usług lekarskich. Dostęp do takich świadczeń ma liczne korzyści, gdyż pozwala na szybsze uzyskanie diagnozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Toteż nawet osoby samozatrudnione i prowadzące własną działalność gospodarczą chętnie zamawiają pakiety medyczne dla siebie. Tutaj jednak pojawia się ważne pytanie. Czy osoba samozatrudniona (mikroprzedsiębiorca) może wliczyć cenę pakietu w koszty prowadzenia firmy? W jaki sposób organy podatkowe zinterpretowały to zagadnienie? Zapraszamy do zapoznania się z tekstem, w którym postaramy się odpowiedzieć na te pytania.

Pakiety medyczne dla samozatrudnionych – co to jest?

Kiedy pakiety medyczne dla firm pojawiły się na rynku, początkowo były one świadczeniami grupowymi. Tym samym zawarcie pakietu mogło nastąpić dopiero w momencie, gdy do umowy przystąpiło co najmniej kilka osób. Jednak z czasem zainteresowanie takimi usługami stawało się coraz większe. Dlatego firmy prowadzące sprzedaż pakietów medycznych zmieniły charakter swoich świadczeń. Dostępne oferty rozszerzono o abonamenty dla mikroprzedsiębiorstw, a niektóre firmy stworzyły nawet pakiety dla osób samozatrudnionych. Dzięki temu obecnie każdy może pozwolić sobie na zakup pakietu medycznego.

Jeżeli chodzi o zakres ochrony, abonamenty medyczne dla przedsiębiorców są dostępne w różnych wariantach. Najtańsze wersje pakietów gwarantują jedynie dostęp do podstawowych badań oraz ogólnych konsultacji lekarskich. Natomiast droższe i bardziej rozbudowane abonamenty zapewniają ubezpieczonemu kompleksową opiekę ambulatoryjną. W ramach takiego pakietu można uzyskać między innymi: szybką pomoc lekarza specjalisty, dostęp do badań laboratoryjnych oraz diagnostycznych.

Podstawowym atutem każdego pakietu medycznego dla właścicieli firm jest swoboda wyboru. Osoba kupująca takie świadczenie może samodzielnie wybrać preferowany zakres ochrony oraz warunki umowy. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób decyduje się na zakup abonamentu i korzystanie z prywatnej opieki medycznej.

Jak wygląda rozliczanie pakietów medycznych?

Przez długi czas rozliczanie pakietów medycznych budziło spore wątpliwości. Z tego powodu organy podatkowe opracowały nowe orzecznictwo dotyczące takich świadczeń. Jego głównym założeniem jest fakt, że pakiet medyczny stanowi nieodpłatne świadczenie ze stosunku pracy. Wobec tego należy on do tej samej grupy, co inne źródła przychodów każdego pracownika.

Taka interpretacja sprawia, że rozliczanie pakietu medycznego przebiega identycznie jak rozliczanie standardowego wynagrodzenia. Pracodawca musi więc opłacić w imieniu pracownika: składki zdrowotne, składki społeczne oraz podatek dochodowy. Od tej konieczności istnieją tylko dwa wyjątki. Pierwszym z nich jest sytuacja, gdy pracownik pokrywa część kosztów wynikających z zakupu pakietu. Jeżeli finansowanie odbywa się na zasadzie współpłatności, wówczas pracodawca nie musi płacić składek i odprowadza tylko podatek dochodowy.

Drugi wyjątek dotyczy pakietów medycznych związanych wyłącznie z medycyną pracy. Takie świadczenia umożliwiają pracownikom wykonanie jedynie tych badań, które są niezbędne do podjęcia konkretnej aktywności zawodowej. Wtedy pakiet medyczny może zostać wliczony w koszty działalności gospodarczej.

Dlatego trzeba pamiętać o tym, że zasady rozliczania pakietów medycznych zależą od kilku ważnych czynników i z tego względu nie są jednolite.

Czy osoby samozatrudnione mogą wliczyć pakiet w koszty prowadzenia działalności?

Wyjaśnienie powyższych kwestii było niezbędne do tego, aby zrozumieć aktualny stan orzecznictwa w zakresie rozliczania pakietów medycznych. Jaka jest więc odpowiedź na pytanie postawione w tytule? Czy osoby samozatrudnione mogą wliczyć pakiet medyczny w koszty prowadzenia działalności? Niestety, obecnie nie jest to możliwe, ponieważ przepisy zabraniają wliczania takich wydatków w koszty. Dlaczego?

Otóż prawo do wliczania pewnych wydatków w koszty prowadzenia działalności jest obwarowane kilkoma regulacjami prawnymi. Najważniejszym aktem jest pod tym względem ustawa o podatku PIT (pełna nazwa: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych). To w niej można znaleźć najważniejsze informacje dotyczące kosztów prowadzenia działalności.

W art. 22 ust. 1 tej ustawy widnieje zapis, że do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć tylko te wydatki, które zostały poniesione w celu zabezpieczenia lub uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności. Jak należy to rozumieć? Po pierwsze, taki wydatek musi bezpośrednio wpływać na uzyskanie lub utratę dochodu. Po drugie, musi istnieć określona zależność pomiędzy wydatkiem i działalnością firmy. I w końcu, taki wydatek powinien być dokładnie udokumentowany.

W tym miejscu pojawia się pierwsze ważne pytanie – czy pakiet medyczny spełnia wszystkie wymienione warunki? Zazwyczaj udokumentowanie takiej inwestycji nie stanowi większego problemu. Niestety, tutaj pojawia się inny kłopot. Otóż dostęp do prywatnej opieki medycznej nie jest z reguły konieczny do uzyskania przychodów. To oznacza, że poniesiony zakup nie może zostać uznany za jeden z wymienionych kosztów.

Dlaczego pakietów medycznych nie można wliczyć w koszty?

Z drugiej strony przedsiębiorcy często powołują się na art. 23 wspomnianej ustawy o podatku dochodowym. Zawiera on wykaz tych wydatków, które nie mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodów. Natomiast pakiety medyczne nie widnieją w tym wykazie. Dlatego niektórzy przedsiębiorcy interpretują ten fakt na swoją korzyść.

Jednak na ten moment orzecznictwo jest jednoznaczne i wskazuje ono, że pakietów medycznych nie można wliczać w koszty. Jeżeli ktoś prowadzi własną działalność gospodarczą, zakup pakietu ma charakter prywatny. Tymczasem prywatne wydatki właściciela firmy nie mogą w żaden sposób obciążać budżetu przedsiębiorstwa.

Co ciekawe, opisane wyżej wątpliwości stały się nawet podstawą do wydania kilku interpretacji prawnych. Przykładowo, Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej zwrócił uwagę na fakt, iż każdy człowiek musi korzystać z usług medycznych. Jeżeli chodzi o obywateli Polski, takie prawo zapewnia im NFZ w ramach państwowej opieki zdrowotnej. Dlatego prywatne usługi medyczne są jedynie formą rozszerzenia posiadanej ochrony, a nie jej jedynym źródłem. W efekcie nie można użyć tutaj argumentu, że osoby prowadzące własną działalność gospodarczą zabezpieczają w ten sposób swoje zdrowie i tym samym możliwość generowania przychodu. Za to ma bowiem odpowiadać państwowe ubezpieczenie zdrowotne.

Co więcej, zakup pakietu medycznego na ogół nie ma żadnego związku z prowadzoną działalnością. Przez to nie można uznać go za wydatek poniesiony w celu osiągnięcia przychodu. Jeśli zaś jest on wydatkiem prywatnym, obowiązujące przepisy prawa jasno wskazują, że nie można wliczyć go w koszty.

Jeżeli ktoś prowadzi własną działalność gospodarczą, może zakupić pakiet medyczny dla własnych potrzeb. Wiele firm posiada w swojej ofercie abonamenty dla osób samozatrudnionych. W ten sposób przedsiębiorca uzyska dostęp do prywatnej opieki medycznej. Niestety, zgodnie z aktualnym orzecznictwem zakup pakietu medycznego nie może zostać wliczony w koszty prowadzenia działalności. Wynika to przede wszystkim z faktu, że taka inwestycja nie ma związku z wykonywaną pracą. Brak takiej zależności stanowi podstawę do uznania abonamentu medycznego za wydatek o charakterze prywatnym. Co jasne, żaden prywatny wydatek nie może obciążać budżetu firmy, gdyż byłoby to wykroczenie podatkowe. Z tego względu przedsiębiorca kupujący taki pakiet musi pamiętać o tym, iż jest on jego prywatną inwestycją.