Zasada actio directa umożliwia kierowanie roszczeń finansowych bezpośrednio do towarzystwa ubezpieczeniowego. Najczęściej taki zapis jest wykorzystywany w przypadku polis OC. Wówczas poszkodowany nie musi domagać się zadośćuczynienia od sprawcy wypadku. Wszelkie roszczenia może bowiem skierować do asekuratora, który obsługuje ubezpieczenie OC sprawcy. Jaka podstawa prawna obowiązuje w tej sytuacji?
Zasada actio directa – podstawa prawna
Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej mają dość wyjątkowy charakter. W wielu przypadkach istnieje bowiem prawny wymóg posiadania takiej polisy. Dlatego też są one regulowane zarówno poprzez prawo ubezpieczeniowe, jak i zapisy zawarte w kodeksie cywilnym. To właśnie tam można znaleźć informację o tzw. roszczeniu bezpośrednim, czyli o zasadzie actio directa.
W artykule 822. kodeksu cywilnego znajdują się regulacje dotyczące ubezpieczeń OC. Paragraf 4. tego artykułu zawiera następującą informację – „Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela”.
Cytowany paragraf jest więc podstawą prawną dla wszystkich ludzi, którzy chcieliby zgłosić roszczenia odszkodowawcze do danego ubezpieczyciela.
Czy poszkodowany musi skorzystać z zasady actio directa?
Bezpośredni kontakt z ubezpieczycielem to tylko jedna z dostępnych alternatyw. Poszkodowany może przecież domagać się zadośćuczynienia od samego sprawcy wypadku. W takiej sytuacji to właśnie sprawca staje się odpowiedzialny za wszczęcie procedury odszkodowawczej. Jego obowiązkiem jest więc kontakt ze swoim ubezpieczycielem i przekazanie roszczeń wysuniętych przez poszkodowanego.
Zasada actio directa to przywilej, a nie obowiązek. Ostateczna decyzja dotycząca sposobu kierowania roszczeń odszkodowawczych należy zatem do poszkodowanego.
Zasada actio directa – wady i zalety
Zdecydowanie największym atutem zasady actio directa jest fakt, że przyspiesza ona procedurę wypłaty odszkodowania. Zgłoszenie roszczenia bezpośredniego ma bowiem duże znaczenie pod kątem prawnym. Jeżeli poszkodowany skorzysta z zasady actio directa, ubezpieczyciel będzie prawnie zobligowany do wypłaty pieniędzy w określonym terminie. Dzięki temu zgłoszone roszczenia odszkodowawcze zostaną dużo szybciej rozpatrzone.
Ponadto trzeba pamiętać o tym, iż zasada actio directa gwarantuje natychmiastowe wszczęcie procedury odszkodowawczej. Oczywiście sprawca wypadku również musi poinformować swojego asekuratora o zaistniałej sytuacji. Jednak w praktyce często okazuje się, że sprawcy zwlekają ze zgłoszeniem roszczeń poszkodowanego. Przez to sama wypłata rekompensaty finansowej trwa znacznie dłużej. Zdecydowanie najgorszym scenariuszem pozostaje sytuacja, w której sprawca po prostu nie wywiąże się ze swojego obowiązku. Naturalnie takie działanie jest niezgodne z prawem, a sam poszkodowany może wtedy pociągnąć go do odpowiedzialności. Jednak to także wpływa na dłuższą i bardziej problematyczną likwidację szkody.
Powyższe aspekty są bez wątpienia bardzo istotne. Niemniej zasada actio directa ma również swoje wady. Przede wszystkim osoba poszkodowana w wypadku musi samodzielnie zgłosić ubezpieczycielowi roszczenie bezpośrednie. Niestety, realizacja wszystkich niezbędnych formalności wymaga czasu. Jednakże w tej sytuacji jest to wymóg, o który naprawdę warto zadbać. Szybsza wypłata odszkodowania z pewnością wynagrodzi poniesiony trud.
Zasada actio directa skutecznie zabezpiecza interesy poszkodowanego i umożliwia mu szybsze otrzymanie odszkodowania. Co prawda, samodzielne zgłaszanie roszczenia bezpośredniego może być nieco uciążliwe. Niemniej w ostatecznym rozrachunku taka procedura jest bardzo korzystna dla osoby ubiegającej się o przyznanie rekompensaty finansowej. Choć zasada actio directa to tylko jeden ze sposobów zgłaszania roszczeń odszkodowawczych, zazwyczaj stanowi ona najlepsze rozwiązanie.