Umowa przechowania jest automatycznie zawierana w chwili, gdy właściciel określonego dobra ruchomego postanowi zdeponować swoją własność. Odpowiedzialność za przechowanie danego przedmiotu ponosi wówczas człowiek określany jako przechowawca. Co istotne, przy takim typie porozumienia nie trzeba sporządzać żadnej dodatkowej dokumentacji. Oczywiście umowa przechowania nakłada pewne obowiązki zarówno na przechowawcę, jak i deponenta. Jakie regulacje prawne obowiązują w tym przypadku?
Umowa przechowania – zakres i sposób zawarcia
Aktualne przepisy zapewniają dużą dowolność pod względem sposobu zawierania umów przechowania. Najczęściej jednak cała procedura polega na zwykłym zgłoszeniu chęci skorzystania z usługi. Forma pisemna pojawia się dużo rzadziej i w zasadzie dotyczy ona tylko dóbr o szczególnie dużej wartości. W pozostałych przypadkach wszelkie formalności ogranicza się do minimum. Umowa przechowania uznaje się za ważną w momencie oddania dobra ruchomego. Właściciel deponowanego przedmiotu nie musi więc podpisywać żadnych dokumentów ani składać dodatkowych oświadczeń.
Sam zakres opisywanej usługi jest dość oczywisty. Przechowawca (osoba odpowiedzialna za zdeponowany przedmiot) zobowiązuje się do przechowania powierzonego dobra przez określony czas. Po upływie wyznaczonego terminu przechowawca musi zwrócić deponentowi przyjęty przedmiot.
Jakie obowiązki niesie ze sobą umowa przechowania?
Umowa przechowania nakłada obowiązki zarówno na przechowawcę, jak i na deponenta. Przechowawca jest zobowiązany do stworzenia warunków, które umożliwią bezpieczne zdeponowanie określonych dóbr ruchomych. Jego zadanie polega również na sprawowaniu pieczy nad powierzonymi przedmiotami. Umowa przechowania kończy się w momencie, gdy zdeponowane dobra w nienaruszonym stanie zostaną zwrócone składającemu. Dopełnienie tej formalności oznacza, że przechowawca należycie wywiązał się ze wszystkich zobowiązań.
Co istotne, deponent także musi przestrzegać pewnych zasad wynikających z zawartej umowy. Jego podstawowym obowiązkiem jest uiszczenie stosownej opłaty za przechowywanie rzeczy. Naturalnie w niektórych sytuacjach usługa przechowania będzie zupełnie darmowa (np. zostawienie odzieży wierzchniej w szatni teatralnej lub restauracyjnej). Jednak na ogół wszelkie przechowalnie udostępnia się wyłącznie za określoną opłatą. Jeżeli przechowawca wymaga zapłaty za wykonanie usługi, obydwie strony powinny ustalić ze sobą jej wysokość. Ponadto obowiązkiem deponenta jest odebranie przekazanych dóbr w wyznaczonym terminie. Co więcej, przechowawca może poinformować składającego o konieczności wcześniejszego odebrania złożonego depozytu.
Na jakiej podstawie prawnej może zostać zawarta umowa przechowania?
Każde porozumienie musi mieć stosowną podstawę prawną. Jeżeli jej wskazanie będzie niemożliwe, umowa może zostać natychmiast unieważniona. Dlatego treść każdego porozumienia powinna być zgodna z określonymi regulacjami prawnymi. Umowa przechowania zawiera się na podstawie zapisów widniejących w Kodeksie Cywilnym. Wszelkie niezbędne informacje na temat tego porozumienia można znaleźć w artykule 835. Pojawia się w nim również definicja umowy przechowania, która brzmi następująco – „Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie”.
Przytoczony zapis zawiera potwierdzenie najważniejszych zobowiązań wynikających z zawarcia umowy przechowania. Warto tutaj zwrócić uwagę na opisaną kwestię ewentualnego uszkodzenia powierzonych dóbr. Taka sytuacja stanowi jawne naruszenie prawa, gdyż przechowawca jest zobligowany do bezpiecznego przechowywania złożonego depozytu. Wobec tego deponent może ubiegać się o przyznanie zadośćuczynienia za wszelkie poniesione straty materialne. Oczywiście podstawą prawną roszczenia może stać się właśnie artykuł 835. Kodeksu Cywilnego.
Umowa przechowania jest więc zobowiązaniem, które pomimo braku formalnego potwierdzenia zachowuje moc prawną. W związku z tym obydwie strony muszą respektować warunki zawartego porozumienia. Niemniej jednak kluczową rolę odgrywa tutaj przechowawca. To on odpowiada za przechowywanie dóbr w odpowiednich warunkach oraz sprawowanie pieczy nad powierzonymi przedmiotami. Z kolei deponent powinien opłacić wszelkie koszty związane ze skorzystaniem z usługi. Ponadto jego obowiązkiem jest odebranie zdeponowanych dóbr w określonym terminie. Jeśli chodzi o czas trwania umowy, zwrot nieuszkodzonego depozytu jest równoznaczny z zakończeniem współpracy.