Ogólne Warunki Ubezpieczenia (OWU) to dokument, w którym zawarte są przepisy prawne stosowane przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe (TU) w odniesieniu do określonego ubezpieczenia z jego oferty. Dokument OWU wskazuje prawa i obowiązki, którymi obwarowana jest określona polisa, towarzystwa ubezpieczeniowego wobec ubezpieczającego i odwrotnie (lub ubezpieczonego w przypadku umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek).
Z artykułu dowiesz się:
Ogólne Warunki Ubezpieczenia a prawo
Dokument OWU jest uzupełnieniem do przepisów kodeksu cywilnego i ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Na stronach Ogólnych Warunków Ubezpieczenia zawarte są szczegółowe przepisy prawne właściwe dla określonego ubezpieczenia oferowanego przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe. Dokument OWU wskazuje prawa i obowiązki, którymi obwarowana jest określona polisa, towarzystwa ubezpieczeniowego wobec ubezpieczającego i odwrotnie (lub ubezpieczonego w przypadku umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek). Dlatego ubezpieczyciel podczas tworzenia Ogólnych Warunków Ubezpieczenia powinien zadbać o to, by zawarte w dokumencie warunki umowy ubezpieczenia były przedstawione w sposób jednoznaczny i zrozumiały.
Umowa ubezpieczenia jest zawierana pomiędzy towarzystwem ubezpieczeniowym a ubezpieczającym. Są to strony umowy ubezpieczenia. Na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczający jest zobowiązany do terminowego opłacania składek ubezpieczenia. Zazwyczaj ubezpieczający jest jednocześnie ubezpieczonym, co oznacza, że przedmiotem ubezpieczenia jest interes majątkowy lub niemajątkowy ubezpieczającego. Niekiedy jednak ubezpieczający i ubezpieczony to dwie różne osoby. Wówczas umowa ubezpieczenia jest zawarta przez ubezpieczającego na cudzy rachunek. W tej sytuacji ubezpieczony nie jest stroną ubezpieczenia, a jedynie podmiotem stosunku ubezpieczenia.
Ubezpieczyciel jest zobowiązany do dostarczenia Ogólnych Warunków Ubezpieczenia ubezpieczającemu, jeszcze przed podpisaniem umowy ubezpieczenia. Natomiast w odniesieniu do umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek TU jest zobowiązane do dostarczeniu OWU ubezpieczonemu przed zawarciem umowy ubezpieczenia jedynie wtedy, kiedy konieczne jest uzyskanie zgody ubezpieczonego na udzielenie mu ochrony ubezpieczeniowej (dotyczy ubezpieczenia na życie). W pozostałych ubezpieczeniach informacje o zawartych w OWU postanowieniach są udzielane ubezpieczonemu na jego żądanie już po zawarciu umowy ubezpieczenia.
Co jest zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia?
Definicje terminów ubezpieczeniowych
Ogólne Warunki Ubezpieczenia przedstawiają i wyjaśniają definicje terminów, które są związane z określonym ubezpieczeniem i zostały użyte na dalszych stronach dokumentu.
Szczegółowe warunki umowy
Ogólne Warunki Ubezpieczenia informują o przedmiocie ubezpieczenia. W przypadku ubezpieczenia komunikacyjnego i ubezpieczenia mienia przedmiotem ubezpieczenia jest kolejno pojazd mechaniczny i mienie ubezpieczonego (np. nieruchomość). W polisach osobowych i na życie przedmiotem ubezpieczenia jest zawsze zdrowie i życie ubezpieczonego. Z Ogólnych Warunków Ubezpieczenia wynika również to, od kiedy umowa jest zawarta i do kiedy. A także, w jaki sposób i w jakim terminie może być wypowiedziana przez ubezpieczającego. Dokument OWU mówi także o tym, od kiedy ubezpieczenie zapewnia ochronę ubezpieczonemu, jego pojazdowi lub mieniu i wskazuje na ewentualne okresy karencji.
Zakres ubezpieczenia
To jedna z kluczowych kwestii poruszonych w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Dokument dokładnie wyjaśnia, w jakich sytuacjach zakupiona polisa zapewnia ochronę, czy mówiąc wprost – odszkodowanie/świadczenie. Informuje, jakie konkretnie szkody są podstawą do wypłaty odszkodowania. Co równie ważne, Ogólne Warunki Ubezpieczenia przedstawiają też możliwości rozszerzenia zakresu danej polisy o inne, nieuwzględnione wcześniej w zakresie ubezpieczenia zdarzenia. Za dodatkową opłatą ubezpieczający może znacznie poszerzyć zakres ochrony ubezpieczeniowej.
Wyłączenia odpowiedzialności
Ogólne Warunki Ubezpieczenia poza zakresem polisy informują również o sytuacjach, w których pomimo posiadania ubezpieczenia towarzystwo ubezpieczeniowe odmówi wypłaty odszkodowania. Kierowanie samochodem po alkoholu, podjęcie próby samobójczej czy rażące niedbalstwo są przykładami wyłączenia odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Naturalnie jest ich znacznie więcej, stąd dobrze jest wyjątkowo dokładnie przestudiować te zapisy w OWU.
Obowiązki ubezpieczyciela i ubezpieczonego
Z dokumentu OWU jasno wynika, że najważniejszym obowiązkiem towarzystwa ubezpieczeniowego jest wypłata odszkodowania/świadczenia na rzecz ubezpieczonego w sytuacji szkody, do której doszło w okresie ubezpieczenia i na skutek zdarzenia zawartego w zakresie ubezpieczenia (o ile nie zachodzi wyłączenie odpowiedzialności). Do obowiązków ubezpieczonego należy m.in. niezwłoczne poinformowanie ubezpieczyciela o zaistniałej szkodzie. W przypadku jej wystąpienia jest zobowiązany do zabezpieczenia przedmiotu szkody, by ta się nie powiększała.
Procedura postępowania w razie wystąpienia szkody
Ogólne Warunki Ubezpieczenia określają kroki, które ubezpieczony musi przedsięwziąć po zaistnieniu szkody. Należy do nich procedura zgłoszenia szkody do towarzystwa ubezpieczeniowego. W OWU znajduje się też informacja o terminie, jaki jest przewidziany na zgłoszenie szkody. W przypadku większości polis wynosi on 7 dni.