Metoda kosztorysowa, czy też rozliczenie gotówkowe, to jeden z dwóch sposobów (obok metody serwisowej) rozliczenia szkody na pojeździe. Jest stosowany zarówno podczas likwidacji szkody z ubezpieczenia własnego (Autocasco), jak i z ubezpieczenia sprawcy (OC komunikacyjnego). Metoda kosztorysowa opiera się na kosztorysie naprawy pojazdu sporządzonym przez rzeczoznawcę towarzystwa ubezpieczeniowego podczas oględzin pojazdu. Po zaakceptowaniu przez klienta kwoty odszkodowania wskazanej w kosztorysie odszkodowanie jest wypłacane bezpośrednio do niego.
Metoda kosztorysowa – Jak powstaje kosztorys naprawy pojazdu?
Niezależnie od tego, czy szkoda na pojeździe jest likwidowana z polisy Autocasco, czy z ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy, kosztorys naprawy pojazdu powstaje według określonych zasad. Po zarejestrowaniu szkody towarzystwo ubezpieczeniowe przekazuje zlecenie przeprowadzenia oględzin poszkodowanego pojazdu do rzeczoznawcy. Ten natomiast m.in. dokumentuje uszkodzenia pojazdu na zdjęciach oraz sporządza kosztorys naprawy pojazdu w jednym z dwóch systemów eksperckich – Audatex lub Eurotax.
Oba narzędzia pozwalają na określenie zakresu uszkodzeń w pojeździe oraz sposobu i kosztów ich naprawy. We wskazanych systemach rzeczoznawca m.in.:
- określa stan pojazdu i opisuje ewentualne wcześniejsze uszkodzenia na nim;
- na graficznym schemacie pojazdu wskazuje uszkodzenia, których dotyczy aktualna szkoda oraz klasyfikuje części do naprawy i wymiany;
- określa koszt robocizny w warsztacie samochodowym (cena netto);
- określa koszt części zamiennych na podstawie systematycznie aktualizowanych informacji od producenta pojazdu lub dystrybutora części zamiennych (cena netto).
Koszt robocizny w warsztacie samochodowym zależy od czasochłonności poszczególnych czynności naprawczych blacharskich, mechanicznych i lakierniczych oraz kosztu jednej roboczogodziny. Czasochłonność jest określona przez producenta pojazdu, który wskazuje czas potrzebny do przeprowadzenia wymienionych czynności naprawczych w warunkach pełnego wyposażenia warsztatu samochodowego ASO przez wykwalifikowanych pracowników. Cena netto jednej roboczogodziny odzwierciedla natomiast określony przez towarzystwo ubezpieczeniowe uśredniony koszt naprawy pojazdu w danym regionie, w warsztacie samochodowym ASO lub nieautoryzowanym. Koszt robocizny to zatem iloczyn czasu koniecznego na wykonanie danej czynności naprawczej i stawki jednej roboczogodziny w danym warsztacie samochodowym.
Metoda kosztorysowa a odszkodowanie
Przygotowany przez rzeczoznawcę kosztorys naprawy pojazdu po zaakceptowaniu przez likwidatora szkody (wykwalifikowanego pracownika towarzystwa ubezpieczeniowego, który podejmuje decyzje w sprawach o odszkodowanie) jest przekazywany do klienta. Wówczas to do niego należy decyzja, czy zgadza się na zaproponowane odszkodowanie, czy nie:
- jeżeli tak — klient otrzymuje środki pieniężne „do ręki” i dokonuje naprawy pojazdu we własnym zakresie. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że odszkodowanie w przypadku szkody na pojeździe zarejestrowanej z polisy Autocasco nie uwzględnia podatku VAT, w przeciwieństwie do szkody zgłoszonej z ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy (chyba że poszkodowany jest płatnikiem VAT).
- jeżeli nie — klient ma dwie możliwości: odwołanie od decyzji likwidatora lub zmiana sposobu rozliczenia szkody z metody kosztorysowej na metodę serwisową (wówczas klient wskazuje warsztat samochodowy, w którym chce naprawić pojazd, a ubezpieczyciel rozlicza się bezpośrednio z serwisem).
Ubezpieczenie Autocasco a metoda kosztorysowa
Chociaż metoda kosztorysowa jest dostępna zarówno podczas likwidacji szkody z ubezpieczenia Autocasco, jak i z ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy, w obu przypadkach widoczne są różnice, szczególnie dotyczące:
momentu wyboru sposobu rozliczenia szkody:
O ile w przypadku szkody na pojeździe z ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy klient w trakcie jej rejestracji podejmuje decyzje odnośnie do sposobu rozliczenia szkody (i dopóki nie otrzyma odszkodowania, ma możliwość zmiany zdania), o tyle w przypadku ubezpieczenia Autocasco decyzje podejmuje już podczas zawierania umowy ubezpieczenia. Polisa AC, która przewiduje rozliczenie gotówkowe, jest tańsza od tej, która pozwala na bezgotówkowe naprawienie pojazdu w warsztacie samochodowym. Trzeba też wiedzieć, że w przypadku chęci ubezpieczenia starszego pojazdu w ramach polisy AC część towarzystw ubezpieczeniowych umożliwia wyłącznie wybór metody kosztorysowej.
zastosowania amortyzacji części:
Amortyzacja części to zużycie części w pojeździe spowodowane wiekiem pojazdu i eksploatowaniem go. Po zaistnieniu szkody w pojeździe towarzystwo ubezpieczeniowe dokonuje potrącenia amortyzacyjnego za części zamienne zastosowane w pojeździe. Oznacza to pomniejszenie odszkodowania o określony w umowie ubezpieczenia komunikacyjnego procent, który odpowiada wiekowi pojazdu. Amortyzacja części jest stosowana w przypadku szkód na pojeździe zgłoszonych z ubezpieczenia Autocasco (AC), natomiast co do zasady potrącenie amortyzacyjne nie dotyczy szkód na pojeździe zgłoszonych z ubezpieczenia OC sprawcy (zastosowanie amortyzacji części jest uzasadnione jedynie wtedy, kiedy ubezpieczyciel udowodni, że zamontowane części zamienne doprowadziły do wzrostu wartości poszkodowanego pojazdu).