Ubezpieczenie mieszane to ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK). Jest to produkt o charakterze ochronno-oszczędnościowym. Spełnia równocześnie dwie funkcje — ochrony ubezpieczeniowej i oszczędzania. Stąd składka ubezpieczenia mieszanego jest częściowo przeznaczana na ochronę, a częściowo na oszczędzanie poprzez inwestowanie przez towarzystwo ubezpieczeniowe (TU) w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe.
Jak działa ubezpieczenie mieszane?
Ubezpieczenie mieszane to produkt złożony. Łączy w sobie funkcje właściwe umowie ubezpieczenia na życie i umowie o inwestowanie umówionych środków pieniężnych. Przedmiotem ubezpieczenia jest zatem:
- życie ubezpieczonego (funkcja ochronna);
- zaopatrzenie ubezpieczonego (funkcja oszczędnościowa).
Towarzystwo ubezpieczeniowe na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia jest zobowiązane do:
- zapewnienia ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczonemu przez cały okres ubezpieczenia;
- inwestowania umówionej części składki w interesie i na ryzyko ubezpieczonego w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe oraz reinwestowania ich w rozmaite aktywa, na przykład akcje czy obligacje.
Jakie świadczenia zapewnia ubezpieczenie mieszane?
Umowa ubezpieczenia mieszanego zapewnia:
- świadczenie w wysokości określonej w umowie ubezpieczenia sumy ubezpieczenia wypłacane przez TU na rzecz uposażonego (wskazanego uprzednio przez ubezpieczonego) w sytuacji śmierci ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia i na skutek wypadku ubezpieczeniowego;
- świadczenie w wysokości uzależnionej od kwoty zainwestowanych składek ubezpieczenia oraz wyników inwestycyjnych wypłacane przez TU na rzecz ubezpieczonego po zakończeniu okresu ubezpieczenia. Inwestycja podlega ryzyku inwestycyjnemu, co oznacza, że ubezpieczony może zyskać, ale też stracić.
Ubezpieczający, ubezpieczony, uposażony – kto jest kim w ubezpieczeniu mieszanym?
Umowa ubezpieczenia mieszanego jest zawierana pomiędzy towarzystwem ubezpieczeniowym a ubezpieczającym. Na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia ubezpieczający jest zobowiązany do terminowego opłacania składek ubezpieczenia w zadeklarowanej wysokości przez cały okres ubezpieczenia. Jako strona umowy ubezpieczenia określa m.in. częstotliwość opłacania składki (np. jednorazowo, rocznie, etc.) podział składki i okres ubezpieczenia. Ubezpieczający zazwyczaj jest jednocześnie ubezpieczonym. Oznacza to, że przedmiotem ubezpieczenia jest życie i zaopatrzenie ubezpieczającego.
Niekiedy jednak ubezpieczający i ubezpieczony to dwie różne osoby. Ubezpieczający, jako osoba, która zawiera umowę ubezpieczenia, ma prawo wskazać dowolnego ubezpieczonego, nawet niespokrewnionego ze sobą (np. swojego partnera). Co jednak ważne, konieczna jest na to zgoda osoby, której umowa ubezpieczenia ma dotyczyć. W ten sposób dochodzi do zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek. Wskazany przez ubezpieczającego ubezpieczony nie staje się stroną umowy ubezpieczenia, lecz jest podmiotem stosunku ubezpieczenia. Uposażony natomiast to osoba trzecia, która jest uprawniona przez ubezpieczonego do otrzymania świadczenia w przypadku jego śmierci. Zatem uposażonego wskazuje ubezpieczający lub ubezpieczony w przypadku umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek.
Ubezpieczenie mieszane – umowa jednofunduszowa i wielofunduszowa
Umowa ubezpieczenia mieszanego w odniesieniu do części inwestycyjnej może być jednofunduszowa lub wielofunduszowa. Wybór należy do ubezpieczającego. Określona umowa nadaje mu konkretne uprawnienia:
- umowa jednofunduszowa – składka jest inwestowana w jeden fundusz, a ubezpieczający nie może go zmienić na inny w trakcie trwania umowy;
- umowa wielofunduszowa – podczas jej zawierania ubezpieczający wybiera z oferty TU fundusze, w które składka ma być inwestowana. Może wybrać jeden fundusz. Wtedy składka jest w całości inwestowana w niego. Może też wybrać kilka funduszy i dokonać podziału inwestowanej składki pomiędzy nimi. Wówczas może transferować środki pomiędzy funduszami, tj. przenieść część lub całość środków z jednego funduszu do drugiego.
Ubezpieczający decyduje też o poziomie ryzyka, jakie chce zaakceptować. Akceptacja wyższego poziomu ryzyka determinuje wyższe zyski (fundusz agresywny), a niższego – niższe (fundusz stabilnego wzrostu).