Szkoda częściowa to uszkodzenie mienia w ten sposób, że naprawa jest możliwa i opłacalna (ekonomicznie uzasadniona). Przedmiotem szkody może być dowolne mienie – nieruchomość, nagrobek, sprzęt elektroniczny czy samochód. Szkoda częściowa to każda szkoda na mieniu, której towarzystwo ubezpieczeniowe nie określi jako szkody całkowitej.
Szkoda częściowa – wyjaśnienie definicji
Szkoda częściowa może być orzeczona przez towarzystwo ubezpieczeniowe jedynie wówczas, gdy naprawa przedmiotu szkody jest możliwa i opłacalna. Naprawa możliwa oznacza po prostu, że przywrócenie mienia do stanu sprzed szkody jest wykonalne. Natomiast naprawa opłacalna oznacza, że koszt naprawy nie przekracza wartości mienia w stanie nieuszkodzonym bądź wartości, która wynika z umowy ubezpieczenia (np. sumy ubezpieczenia). Wskazane dwa warunki muszą być spełnione równocześnie. Jeżeli nie są, towarzystwo ubezpieczeniowe orzeka o szkodzie całkowitej.
Przykład praktyczny:
- Wartość nieruchomości w stanie nieuszkodzonym wynosi 250.000 zł (i jest to jednocześnie suma ubezpieczenia), a wartość szkody – 150.000 zł. Jeżeli naprawa jest możliwa, jest to szkoda częściowa, a jeżeli nie – całkowita.
- Suma ubezpieczenia nieruchomości wynosi 200.000 zł, rzeczywista wartość nieruchomości w stanie nieuszkodzonym 250.000 zł, a wartość szkody 150.000 zł. Jeżeli naprawa jest możliwa, jest to szkoda częściowa, a jeżeli nie – całkowita.
- Suma ubezpieczenia nieruchomości wynosi 200.000 zł, rzeczywista wartość nieruchomości w stanie nieuszkodzonym 250.000 zł, a wartość szkody 210.000 zł. Niezależnie od tego, czy naprawa jest możliwa, czy też nie jest to szkoda całkowita.
Szkoda częściowa samochodu
Chociaż szkoda częściowa samochodu to uszkodzenie go w dokładnie ten sam sposób, co opisany powyżej (naprawa możliwa i opłacalna), to w zależności od rodzaju ubezpieczenia, z którego jest zarejestrowana (polisa Autocasco lub OC komunikacyjne sprawcy) naprawa opłacalna jest w odmienny sposób definiowana przez ubezpieczycieli:
- w przypadku ubezpieczenia AC – naprawa opłacalna ma miejsce wówczas, gdy jej koszt nie przekracza 70% wartości samochodu w stanie nieuszkodzonym;
- w przypadku ubezpieczenia OC – naprawa opłacalna ma miejsce wtedy, gdy jej koszt nie wynosi 100% i więcej wartości samochodu w stanie nieuszkodzonym.
Ubezpieczenie Autocasco to polisa dobrowolna. Stąd warunki umowy ubezpieczenia są określone przez dane towarzystwo ubezpieczeniowe w dowolny sposób. Zazwyczaj szkoda częściowa jest orzekana, jeżeli koszt naprawy nie wynosi 70% i więcej wartości samochodu sprzed szkody. Ale próg ten może też być inny, wyższy lub niższy. Inaczej jest w przypadku ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy. Jest to polisa obowiązkowa dla posiadaczy pojazdów mechanicznych. A warunki umowy ubezpieczenia określa ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK. Dlatego są one jednakowe we wszystkich towarzystwach ubezpieczeniowych. Naprawa opłacalna to każda naprawa, której koszt nie wynosi 100% i więcej wartości samochodu sprzed szkody. Jeżeli koszt ten jest wysoki, wynosi na przykład 85%, towarzystwo ubezpieczeniowe ma prawo orzec o szkodzie całkowitej wyłącznie na wniosek właściciela samochodu.
Naprawa samochodu po szkodzie częściowej
Szkoda częściowa samochodu może być rozliczona przez towarzystwo ubezpieczeniowe na dwa sposoby:
- kosztorysowy/gotówkowy – na podstawie kosztorysu naprawy sporządzonego przez rzeczoznawcę towarzystwa ubezpieczeniowego właściciel samochodu otrzymuje odszkodowanie „do ręki” i dokonuje naprawy we własnym zakresie;
- serwisowy/bezgotówkowy – właściciel samochodu wskazuje warsztat samochodowy, który dokona naprawy, a towarzystwo ubezpieczeniowe po jej zakończeniu wypłaca odszkodowanie na rzecz tego serwisu.
Co jednak ważne, w przypadku ubezpieczenia Autocasco, właściciel samochodu już podczas zawierania umowy ubezpieczenia określa sposób rozliczenia szkody częściowej. Natomiast w przypadku szkody z ubezpieczenia OC komunikacyjnego sprawcy poszkodowany dopiero podczas jej rejestracji u ubezpieczyciela sprawcy dokonuje wyboru.