Czy pakiet medyczny jest przychodem pracownika?

Wszystkie korzyści uzyskiwane przez pracowników z tytułu wykonywanej pracy są określane mianem przychodów. Co jasne, najważniejszym przychodem dla każdej zatrudnionej osoby jest comiesięczne wynagrodzenie. Jednak dzisiaj pracodawcy poza standardową wypłatą często gwarantują swoim pracownikom również inne świadczenia. Jednym z nich mogą być pakiety medyczne, które uprawniają daną osobę do darmowego korzystania z prywatnej opieki zdrowotnej. Tutaj pojawia się więc pytanie – czy pakiet medyczny jest przychodem pracownika? W tym artykule rozwiejemy wszelkie wątpliwości dotyczące tego zagadnienia.

Czym są pakiety medyczne?

Nieraz pakiety medyczne są określane mianem pracowniczych ubezpieczeń zdrowotnych albo pakietami medycznymi dla firm. Jednak w rzeczywistości działają one na nieco innych zasadach niż tradycyjne polisy. Co warto o nich wiedzieć?

Przede wszystkim sprzedaży wspomnianych pakietów prowadzą nie tylko towarzystwa ubezpieczeniowe, lecz również placówki specjalizujące się w świadczeniu prywatnych usług medycznych. Takie firmy z reguły posiadają kilkadziesiąt punktów stacjonarnych, w których można skorzystać z określonych świadczeń. Co istotne, pakiety medyczne są przeznaczone głównie dla klientów biznesowych, czyli firm i przedsiębiorstw.

Zakup ubezpieczenia zdrowotnego umożliwia korzystanie z prywatnej opieki medycznej. Dostęp do takich usług mogą otrzymać wszyscy pracownicy lub tylko określone osoby. Zależy to przede wszystkim od wybranego rodzaju finansowania. Jeżeli chodzi o zakres pakietów medycznych, ich podstawą są świadczenia związane z opieką ambulatoryjną. Oznacza to, że pakiety gwarantują pracownikom dostęp do: konsultacji lekarskich (w tym także specjalistycznych), podstawowych badań oraz diagnostyki. Niestety, abonamenty tego typu zazwyczaj nie obejmują hospitalizacji.

Jakie jest finansowanie pakietów medycznych?

Jedną z kluczowych kwestii w przypadku pakietów medycznych jest sposób ich finansowania. Zasadniczo pracodawcy mogą zdecydować się na jedno z dwóch rozwiązań.

Pierwszym z nich będzie całościowe ubezpieczenie odgórne. W takim wypadku pracodawca bierze na siebie pełen koszt zakupu pakietów medycznych i opłaca je z budżetu firmy. Tym samym pracownicy otrzymują je za darmo.

Alternatywą dla opisanego sposobu jest ubezpieczenie dobrowolne. Tutaj decyzja o zakupie pakietu należy wyłącznie do pracownika. Zazwyczaj pracodawca opłaca wówczas określoną część świadczenia – może to być 25 lub 50%. Pozostały koszt pakietu jest opłacany przez pracownika.

Zakres świadczeń medycznych w ramach pakietu

Finansowanie świadczeń medycznych ma ogromny wpływ na sposób rozliczania pakietów. Oprócz tego bardzo istotnym czynnikiem jest zakres świadczonej opieki medycznej. Dlaczego ma on aż tak duże znaczenie? Czy pakiet medyczny jest przychodem pracownika?

Przede wszystkim dlatego, że niektóre pakiety obejmują wyłącznie usługi związane z medycyną pracy. Wówczas pracownik może za darmo wykonać jedynie te badania, które są niezbędne w przypadku danego zawodu. Przykładowo, zawodowi kierowcy muszą okresowo przechodzić badania: okulistyczne, laryngologiczne, neurologiczne oraz psychologiczne. W takich przypadkach abonamenty medyczne umożliwią dostęp do wszystkich wymaganych świadczeń.

Jednakże zdecydowana większość pakietów obejmuje zarówno świadczenia związane z medycyną pracy, jak i inne badania. W tym przypadku pracownik może więc korzystać z usług medycznych, które nie mają związku z wykonywanym zawodem. Jest to ważna informacja z punktu widzenia organów podatkowych.

Czy pakiet medyczny jest przychodem pracownika?

Zapewnij sobie spokojny urlop

Nawet 50% taniej za pełen pakiet ochrony

Kup ubezpieczenie turystyczne

Po wyjaśnieniu kilku istotnych kwestii nadszedł odpowiedni moment, aby odpowiedzieć na najważniejsze pytanie dotyczące pakietów medycznych. Otóż pakiet medyczny jest przychodem pracownika. Takie stanowisko można odnaleźć w wielu różnych wyrokach oraz interpretacjach, które stanowią podstawę nowego orzecznictwa.

Aby być bardziej precyzyjnym, warto nadmienić, że abonament medyczny w świetle przepisów stanowi nieodpłatne świadczenie wynikające ze stosunku pracy. Tym samym jest on uznawany za część wynagrodzenia, a co za tym idzie – podlega opodatkowaniu. Z tego względu pracodawca musi w imieniu pracownika odprowadzić podatek dochodowy oraz składki zdrowotne i społeczne. Taki obowiązek wynika z zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rzecz jasna pracodawcy przez długi czas nie zgadzali się z taką interpretacją. Wiele firm wykazywało, że nie wszyscy pracownicy korzystali z zapewnionej opieki medycznej. Dlatego nieodpłatne świadczenie w postaci pakietu nie zostało zrealizowane przez część pracowników. To zaś miało stanowić podstawę do unieważnienia podatku.

Niemniej organy podatkowe wielokrotnie odrzucały takie rozumowanie. W latach 2009-2011 kwestia świadczeń wynikających ze stosunku pracy stała się przedmiotem wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz sądów rejonowych. Głos w sprawie zabrał nawet ówczesny Minister Finansów. Według sformułowanego orzecznictwa naliczanie podatku dochodowego od pakietów medycznych jest jak najbardziej poprawne.

Jak argumentowaną taką decyzję? Przede wszystkim ustalono, że to nie usługi medyczne stanowią podstawę opodatkowania, ale możliwość korzystania z takich świadczeń przez pracowników. W momencie podpisania umowy dana firma zobowiązuje się do udzielania usług medycznych. Taka gotowość zachodzi niezależnie od tego, czy każdy z pracowników skorzysta z tej możliwości.

Co więcej, możliwość skorzystania z usług medycznych pozostaje darmowa dla pracowników objętych pakietem. To z kolei oznacza, że osoby zatrudnione w danej firmie uzyskują dostęp do świadczeń, które normalnie byłyby płatne. Dlatego organy podatkowe uznały taką możliwość za przychód ze stosunku pracy.

Pakiet medyczny jest przychodem pracownika. Ale czy każdy?

Nie bez powodu we wcześniejszej części artykułu pojawiła się wzmianka o zakresie i formie rozliczenia pakietu. Obydwa te elementy mają bowiem duże znaczenie w kontekście rozliczania takich abonamentów. Zatem o czym powinien pamiętać każdy pracodawca korzystający ze świadczeń medycznych?

Pierwszą i zarazem najważniejszą kwestią jest to, że opodatkowaniu nie podlegają świadczenia związane z wykonywanymi obowiązkami zawodowymi. W obowiązującym Kodeksie pracy widnieje zapis o tym, że pracodawca musi zapewnić zatrudnianym osobom bezpieczeństwo podczas pracy. To zaś wymaga między innymi przeprowadzania okresowych badań lekarskich. Tutaj pojawia się więc ważna kwestia. Jeżeli abonament medyczny zapewnia pracownikom tylko dostęp do badań związanych z pracą, takie świadczenie nie podlega opodatkowaniu.

Drugim ważnym zagadnieniem jest natomiast sposób finansowania. Gdy pracodawca samodzielnie opłaca pakiety, jego pracownicy uzyskują darmowy dostęp do usług świadczonych na zasadach odpłatności. Tym samym dochodzi wówczas do powstania przychodu ze stosunku pracy. Dlatego pracodawca musi opłacić podatek dochodowy oraz wszelkie składki pobierane od osób fizycznych. Jednak wybór innego sposobu finansowania zmienia te zasady.

Jeśli bowiem pracownik samodzielnie pokrywa część kosztów wynikających z zakupu pakietu, jego przychód jest znacznie niższy. Co prawda, przychód nadal występuje, ponieważ pracodawca mimo wszystko bierze na siebie określony procent płatności. Niemniej w tym przypadku rozliczanie pakietu odbywa się na innych zasadach. Pracodawca musi zadbać jedynie o uregulowanie podatku dochodowego, ponieważ pakiety współfinansowane przez pracownika są zwolnione ze składek. Tym samym finalny koszt rozliczenia takich świadczeń będzie zdecydowanie mniejszy.

Podsumowanie

Zgodnie z obowiązującymi przepisami pakiety medyczne stanowią przychód pracownika i jako takie podlegają opodatkowaniu. Zasady rozliczania tych świadczeń zależą jednak od kilku istotnych czynników. Jeżeli pracodawca ponosi pełen koszt zakupu pakietów, podlegają one standardowemu rozliczeniu. Tymczasem w przypadku częściowego finansowania świadczeń przez pracowników – wystarczy tylko opłacić podatek dochodowy. Jeśli chodzi o pełne zwolnienie podatkowe, dotyczy ono tylko tych pakietów, które zapewniają usługi związane wyłącznie z medycyną pracy. W takim przypadku pracodawca nie musi uiszczać żadnych dodatkowych należności podatkowych.