Podstawową formą zabezpieczenia dla wszystkich kierowców jest polisa OC. Niestety, czasami osoby poszkodowane mogą nie uzyskać należnej rekompensaty z OC sprawcy wypadku. W takiej sytuacji sprawa trafia do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, czyli organu odpowiedzialnego za nadzorowanie sektora obowiązkowych polis komunikacyjnych. Co to za instytucja i jakie są jej najważniejsze kompetencje?
Jakie zadania pełni Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny?
Komunikacyjne ubezpieczenia OC nie są obowiązkowe bez powodu. Polisy tego typu zapewniają bowiem pokrycie kosztów naprawienia wszystkich szkód wyrządzonych przez właściciela danego pojazdu. Dzięki temu osoby poszkodowane mogą liczyć na otrzymanie rekompensaty finansowej za doznany uszczerbek zdrowotny lub uszkodzone mienie. Jednak w niektórych przypadkach nie można uzyskać takiego odszkodowania.
Najczęściej wynika to z faktu, że organom ścigania nie udało się odnaleźć lub ustalić sprawcy wypadku. Wówczas ściągnięcie stosownego odszkodowania od winowajcy jest niewykonalne. Ponadto identyczny problem pojawia się wtedy, gdy sprawca wypadku po prostu nie miał ważnego ubezpieczenia. W obydwu przypadkach osoba poszkodowana zostaje więc na przysłowiowym lodzie. Właśnie dlatego w 1990 roku powstał Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Natomiast w 2003 roku uchwalono ustawę o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG oraz PBUK. Ten akt prawny do dzisiaj szczegółowo określa zasady działania Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
Głównym zadaniem tej instytucji jest wypłacanie odszkodowań komunikacyjnych w sytuacjach, gdy pieniędzy nie można ściągnąć od sprawcy wypadku. Oznacza to, że UFG dysponuje własnym budżetem umożliwiającym pokrywanie takich należności. Tym samym organ ten musi mieć jakieś źródło finansowania…
Skąd Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny pozyskuje środki na wypłacanie odszkodowań?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny jako organ wypracował kilka sposobów na pozyskiwanie środków do swojego budżetu. Podstawowym źródłem gotówki są składki opłacane przez kierowców kupujących ubezpieczenia OC. Trzeba bowiem podkreślić, że w cenę każdej polisy OC jest wliczona właśnie taka składka. Poszczególni asekuratorzy muszą przekazać te środki bezpośrednio do UFG. Ponadto ubezpieczyciele sami częściowo finansują działalność tego organu.
Jednak z punktu widzenia kierowców dużo większe znaczenie ma inne źródło finansowania. Są nim kary nakładane przez UFG na właścicieli samochodów. Skąd one się biorą? Otóż UFG ma prawo do regularnego kontrolowania ważności polis OC. Jeżeli kierowca podczas takiej kontroli nie okaże ważnego ubezpieczenia, UFG nałoży na niego grzywnę. Co gorsza, wysokość tej kary w 2021 roku wynosi aż 5600 złotych. Dokładnie tyle musi zapłacić właściciel samochodu, który w ciągu 14 dni nie odnowi wygasłej polisy OC.
Jak przebiega procedura wypłaty odszkodowania przez UFG?
Obowiązujące regulacje prawne przewidują kilka sytuacji, kiedy obowiązek wypłaty odszkodowania spada na barki UFG. Opisywany organ musi wypłacić rekompensatę finansową, jeżeli:
- sprawca zbiegł z miejsca wypadku komunikacyjnego i organom ścigania nie udało się go odnaleźć;
- osoba ponosząca odpowiedzialność za wypadek kierowała pojazdem bez ważnej polisy OC;
- sprawcą wypadku był rolnik nieposiadający obowiązkowego OC dla gospodarstw rolnych;
- obsługą ubezpieczenia zajmował się asekurator, który nagle ogłosił upadłość.
We wszystkich wymienionych przypadkach UFG musi wszcząć specjalną procedurę wypłaty odszkodowania. Obejmuje ona zarówno zapoznanie się ze szczegółami sprawy, jak i wyliczenie wysokości należnej rekompensaty finansowej. Co istotne, wysokość odszkodowania nie zawsze wynosi 100% jego nominalnej wartości. Taka kwota dotyczy tylko najpoważniejszych wypadków ze skutkiem śmiertelnym oraz wypadków spowodowanych przez ustalonego sprawcę. Natomiast w sytuacjach, gdzie sprawca jest nieznany, a w zdarzeniu uszkodzony został tylko samochód, UFG wypłaci określony procent odszkodowania.
Jeżeli chodzi o samą procedurę, przebiega ona następująco:
- Pierwszym krokiem będzie zgłoszenie ubezpieczycielowi zaistniałej szkody. Najprościej zrobić to bezpośrednio u asekuratora obsługującego posiadaną polisę OC. Trzeba wtedy potwierdzić, że sprawca wypadku nie miał ważnego ubezpieczenia lub nie został on odnaleziony.
- Następnie ubezpieczyciel musi rozpatrzyć zgłoszoną sytuację i wszcząć tzw. postępowanie likwidacyjne. Na tym etapie asekurator powinien również poprosić osobę poszkodowaną o dostarczenie niezbędnych dokumentów.
- Po ich skompletowaniu ubezpieczyciel kontaktuje się z reprezentantem UFG i przekazuje mu zgromadzoną dokumentację.
- Zgodnie z prawem Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny musi w ciągu 30 dni odpowiedzieć na złożony wniosek dotyczący przyznania rekompensaty.
- Po upływie tego terminu asekurator uzyskuje pisemną odpowiedź oraz ewentualne środki na pokrycie należnego odszkodowania. Co jasne, cała dokumentacja trafia później do poszkodowanego.
Podsumowanie
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny należy określić mianem organu, który sprawuje nadzór nad obowiązkowymi świadczeniami ubezpieczeniowymi. Dzięki niemu osoby poszkodowane w wypadkach mogą liczyć na rekompensatę finansową nawet wtedy, gdy nie można jej uzyskać od sprawcy. Oprócz tego UFG pełni funkcję kontrolną w zakresie ważności obowiązkowych ubezpieczeń. Jeżeli organ stwierdzi jakieś uchybienia, właściciel danego pojazdu mechanicznego zostanie obciążony bardzo wysoką karą za brak koniecznej polisy. Dlatego w celu uniknięcia kontroli ze strony UFG warto regularnie odnawiać posiadane OC!
